❶ The deepest area is normal dentin, which has tubules with odontoblastic processes that are smooth, and no crystals are in the lumens. ➤ En derin bölge normal dentindir; bu bölgede odontoblastik uzantılar içeren tübüller düzgün yapıdadır ve tübül lümenlerinde kristal bulunmaz

① “Impacted” means that a tooth either has not come in (“erupted”) when expected or a tooth that cannot erupt because it does not have room or may be coming in the wrong direction or position. ① “Gömülü” terimi, bir dişin beklenen zamanda çıkmamış (“sürmemiş”) olması veya yeterli alan olmadığı için ya da yanlış yönde veya pozisyonda çıkmaya çalıştığı için çıkamaması anlamına gelir.

② What causes an impacted tooth may not be known – for some people, it just happens. ② Bir dişin gömülü olmasının nedenleri bilinmeyebilir – bazı kişilerde bu sadece olur.

③ Genetics can play a role, so if a parent had an impacted tooth, their child may experience the same problem. ③ Genetik faktörler etkili olabilir, bu yüzden bir ebeveynin gömülü dişi varsa, çocuğunda da aynı problem görülebilir.

① Tooth rotation is defined as mesiolingual or distolingual intra-alveolar displacement of the tooth around its longitudinal axis. ① Diş rotasyonu, dişin uzunlamasına ekseni etrafında mesiolingual veya distolingual intra-alveoler yer değiştirmesi olarak tanımlanır.

② A number of factors are involved in the rotation of teeth, such as space inadequacy, abnormal tooth eruption sequence, and undesirable forces exerted by the tongue and lips or any combination of these. ② Diş rotasyonunda; yer yetersizliği, anormal diş sürme dizisi ve dil ile dudakların uyguladığı istenmeyen kuvvetler ya da bunların herhangi bir kombinasyonu gibi birçok faktör rol oynar.

③ Biomechanical principles involve the application of a single or couple of forces for correction of rotation. ③ Biyomekanik prensipler, rotasyonun düzeltilmesi için tek veya birkaç kuvvet uygulanmasını içerir.

④ Rotated teeth can be corrected by removable, semifixed or fixed appliances depending upon the severity of the rotation. ④ Dönen dişler, rotasyonun şiddetine bağlı olarak hareketli, yarı sabit veya sabit apareylerle düzeltilebilir.

① The most common clinical symptoms in dystopic teeth are infection and pain. ① Distopik dişlerde en yaygın klinik belirtiler enfeksiyon ve ağrıdır.

② The etiology of this type of developmental anomalies is not known exactly. ② Bu tür gelişimsel anomalilerin etiyolojisi tam olarak bilinmemektedir.

③ - Trauma to the oral area ③ - Ağız bölgesine travma

④ - Dermoid cysts ④ - Dermoid kistler

⑤ - The importance of the presence of extraodontogenic epithelium is pointed out. ⑤ - Ekstraodontojenik epitelyumun varlığının önemi vurgulanmaktadır.

① Transmigration is a phenomenon of movement of an unerupted tooth in the bone across the midline. ① Transmigration, sürmemiş bir dişin kemikte orta hatta doğru hareket etmesi olgusudur.

② This anomaly is not often found. ② Bu anomali sık rastlanmaz.

③ Transmigration is more prevalent in females than in males, and more often encountered in the mandible than maxilla, it affects mostly canines. ③ Transmigration kadınlarda erkeklere göre daha yaygındır ve üst çeneye göre alt çenede daha sık görülür; en çok kaninleri etkiler.

⑥ The reason for the inversion of teeth as documented is unusual proliferation of odontogenic epithelium before the development of the tooth germ. ⑥ Dişlerin inversiyonunun sebebi olarak, diş tomurcuğu gelişiminden önce odontojenik epitelin alışılmadık çoğalması gösterilmiştir.

① Inversion has been defined as "the malposition of a tooth in which the tooth has reversed and is positioned upside down." ① İnversiyon, dişin ters döndüğü ve baş aşağı pozisyonda bulunduğu malpozisyon olarak tanımlanmıştır.

① Ectopic eruption is a disturbance in which the tooth does not follow its usual course. ① Ektopik sürme, dişin normal yolunu takip etmediği bir bozukluktur.

① Tooth transposition; is a disturbance of tooth eruption and is defined as change in the position of two adjacent teeth within the same quadrant. ① Diş transpozisyonu; diş sürmesinde bir bozukluktur ve aynı çeyrekteki bitişik iki dişin pozisyonlarının yer değiştirmesi olarak tanımlanır.

④ Dystopia is the abnormal location of the tooth unit outside the arc. ④ Distopi, diş biriminin diş arkının dışında anormal konumda olmasıdır.

⑤ Pathology is expressed when the tooth erupts in the wrong place or position. ⑤ Diş yanlış yerde veya pozisyonda sürerse patoloji ortaya çıkar.

⑥ It can grow outside the dentition, be tilted or rotated around its own axis. ⑥ Diş, diş dizisinin dışında büyüyebilir, eğilebilir veya kendi ekseni etrafında dönebilir.

⑦ In practice, most often there is a dystopia of wisdom teeth. ⑦ Pratikte en sık görülen distopi, yirmi yaş dişlerindedir.

⑧ A popular reason is the problematic growth of 3rd molar. ⑧ Yaygın bir neden, 3. büyük azı dişinin problemli büyümesidir.

⑨ When there is not enough space in the dentition, they begin to squeeze the “neighbors”. ⑨ Diş dizisinde yeterli alan olmadığında, komşu dişlere baskı yapmaya başlarlar.

⑩ This makes the 2nd molar move. ⑩ Bu, 2. büyük azı dişinin yer değiştirmesine neden olur.

⑪ Also genetic is a main factor. ⑪ Ayrıca genetik önemli bir faktördür.

⑫ A child can inherit from its parents with too narrow a jaw or wide crowns. ⑫ Çocuk, ebeveynlerinden çok dar bir çene veya geniş kronlar kalıtabilir.

① Dentinal dysplasia (DD) should not be confused with dentinogenesis (or sometimes called odontogenesis) imperfecta. ① Dentin displazisi (DD), dentinogenez (ya da bazen odontogenez olarak da adlandırılan) imperfecta ile karıştırılmamalıdır.

② The first differential diagnosis is that DD does not affect the entire dentition. ② İlk ayırıcı tanı olarak DD tüm dişleri etkilemez.

③ In DD the roots are short and conical, hence the name rootless teeth, and the pulp chambers are obliterated by multiple nodules of poorly organized dentine. ③ DD’de kökler kısa ve konik şekildedir, bu nedenle “kökü olmayan dişler” olarak adlandırılır ve pulpa odaları düzensiz dentin nodülleriyle tamamen tıkanmıştır.

④ Usually patients lose these teeth early after eruption. ④ Genellikle hastalar dişlerin sürmesinden sonra erken dönemde bu dişleri kaybederler.

⑤ There are two types of DD: ⑤ İki tip DD vardır:

⑥ - Type 1 involves radicular dentin (rootless teeth) and ⑥ - Tip 1, radiküler dentini (kökü olmayan dişler) içerir ve

⑦ - Type 2 involves coronal dentin and is easily mistaken for dentinogenesis imperfecta. ⑦ - Tip 2, koronal dentini içerir ve kolaylıkla dentinogenez imperfecta ile karıştırılır.

⑧ DD type 2 teeth are similar to dentinogenesis imperfecta teeth, but the coronal pulp chambers contain denticles accompanied by thistle tube appearance of the pulps in the permanent teeth. ⑧ DD tip 2 dişleri dentinogenez imperfecta dişlerine benzer, ancak koronal pulpa odaları dentiküller ve kalıcı dişlerde “thistle tube” (deve dikeni tüpü) görünümü ile karakterizedir.

⑨ However the pulps will be totally obliterated in deciduous teeth, which clinically resemble dentinogenesis imperfecta (amber colored and translucent). ⑨ Ancak, süt dişlerinde pulpa odaları tamamen tıkanır ve klinik olarak dentinogenez imperfecta gibi (kehribar renkli ve şeffaf) görünür.

④ The essential features are: ④ Temel özellikler şunlardır:

⑤ Bone fragility. ⑤ Kemik kırılganlığı.

⑥ Blue sclera. ⑥ Mavi sklera (göz akında mavi renk).

⑦ Progressive hearing loss. ⑦ İlerleyici işitme kaybı.

⑧ Dentinal changes. ⑧ Dentin değişiklikleri.

① Amber, grey to purple-bluish discoloration or opalescence. ① Amber, gri ila morumsu-mavi renkte renk değişikliği veya opalesans.

② Pulpal obliteration. ② Pulpa odasının tıkanması.

③ Relatively bulbous crowns. ③ Görece soğanımsı taç yapısı.

④ Short, narrow roots. ④ Kısa ve dar kökler.

⑤ Enamel may be lost after tooth eruption, exposing the soft dentine, which rapidly wears. This is probably due to inherent weakness in the dentine rather than because of an enamel defect or abnormality at the dentinoenamel junction. ⑤ Diş sürmesinden sonra mine kaybolabilir ve yumuşak dentin açığa çıkar, bu da hızlı aşınmaya neden olur. Bu muhtemelen mine defekti veya dentino-mine birleşimindeki anormallikten ziyade dentinin doğuştan zayıf olmasındandır.

⑥ Mantle dentine appears normal. ⑥ Mantle dentin normal görünür.

⑦ Circumpulpal dentine has poorly formed dentine with abnormal direction of tubules. Small soft-tissue inclusions represent remnants of pulpal tissue. ⑦ Pulpa çevresi dentinde kötü gelişmiş dentin ve tubüllerin anormal yönü bulunur. Küçük yumuşak doku parçaları pulpal doku kalıntılarını temsil eder.

① What is specific to dentinogenesis imperfecta is that all teeth in both dentitions are affected. ① Dentinogenezis imperfektaya özgü olan, hem süt hem de kalıcı dişlerde tüm dişlerin etkilenmesidir.

② That is the greatest differential with the dentinal dysplasia types. ② Bu, dentin displazi tiplerinden en büyük farkıdır.

③ Since the dentin is affected, the adherence between enamel and dentin is compromised and patients will suffer from chipping enamel and hence sensitive teeth, which subsequently wear down quickly too. ③ Dentin etkilendiği için, mine ve dentin arasındaki tutunma bozulur ve hastalar mine çatlaması ve buna bağlı hassasiyet yaşar; bu da dişlerin hızlı aşınmasına yol açar.

④ The teeth have a blue to brown color when they erupt. ④ Dişler sürerken mavi ila kahverengi arasında bir renge sahiptir.

⑤ Pulp chambers may get obliterated, but sometimes they don’t and seem to be expanded, which renders the radiographic appearance typical and is called “shell teeth.” ⑤ Pulpa odaları tıkanabilir, ancak bazen tıkalı olmaz ve genişlemiş gibi görünür; bu da radyografide tipik bir görünüm verir ve buna “kabuk dişler” denir.

Type 2 is isolated opalescent teeth. ① Tip 2, izole (yalnızca) opalesan (sedefimsi) dişlerdir.

② DI type II affects both the primary and the permanent dentition, but the former is usually more severely affected. ② Dentinogenezis imperfekta Tip II, hem süt dişlerini hem de kalıcı dişleri etkiler; ancak genellikle süt dişleri daha ağır etkilenir.

③ The teeth usually have an opalescent hue, ranging from amber brown to grayish-blue. ③ Dişler genellikle kehribar kahverenginden grimsi maviye kadar değişen opalesan bir renge sahiptir.

① Type 1 is associated with osteogenesis imperfecta and teeth appear opalescent. ① Tip 1, osteogenezis imperfekta ile ilişkilidir ve dişler opalesan (sedefimsi) görünür.

② DI type 1 is often not diagnosed accurately as it has a great variety in appearance and expression and therefore osteogenesis imperfecta might be underdiagnosed as well, ② Dentinogenezis imperfekta Tip 1 sıklıkla doğru teşhis edilemez çünkü görünüş ve ifade açısından büyük çeşitlilik gösterir; bu nedenle osteogenezis imperfekta da yeterince tanınmayabilir.

③ as this condition also shows a myriad of expressions (bruising, prolonged bleeding, spraining, fractures, hearing impairment, joint hypermobility, and blue sclerae) ③ Çünkü bu durum aynı zamanda morarma, uzun süren kanama, burkulma, kemik kırıkları, işitme kaybı, eklem aşırı hareketliliği ve mavi sklera gibi çeşitli belirtiler gösterir.

① Hypocalcified type (type 3, in which the enamel is normal in quantity but poorly calcified, which gives it an opaque appearance and makes it weak). ① Hipokalsifiye tipi (tip 3), burada mine miktar olarak normaldir fakat kötü kalsifiye olmuştur; bu durum mineye opak bir görünüm verir ve mineyi zayıf yapar.

② In hypocalcification AI, the enamel is extremely soft, but has the normal thickness, as opposed to the hypoplastic form. ② Hipokalsifikasyon amelogenez imperfectada, mine çok yumuşaktır, ancak kalınlığı normaldir; bu, hipoplazi formunun aksine bir durumdur.

③ However, due to its hypocalcified nature, the enamel is quickly worn and lost after eruption, leaving the remaining enamel to be rough and discolored. ③ Ancak, hipokalsifiye doğası nedeniyle, mine diş sürmesinden sonra hızla aşınır ve kaybolur; kalan mine ise pürüzlü ve renk değiştirmiş olur.

① Hypomaturation type (type 2, in which the form appears normal, but the enamel is soft and vulnerable, and brownish-yellow in color); ① Hipomaturasyon tipi (tip 2), burada mine şekil olarak normal görünür, ancak mine yumuşak ve hassas olup kahverengi-sarımsı renktedir;

② In hypomaturation AI, the enamel appears brown or yellowish due to a defective mechanism during maturation of the enamel matrix, though the enamel has the normal thickness. ② Hipomaturasyon amelogenez imperfectada, mine matriksinin olgunlaşması sırasında mekanizmadaki bozukluk nedeniyle mine kahverengi veya sarımsı görünür, ancak mine kalınlığı normaldir.

③ This type also leads to quick wear and chipping off of the enamel. ③ Bu tip, mine yüzeyinde hızlı aşınma ve çatlama (dökülme) ile sonuçlanır.

① Hypoplastic type (type 1 in which the enamel matrix is inadequately formed, causing pitted, grooved, and thin enamel). ① Hipoplastik tip (tip 1), burada mine matriksi yetersiz oluşur ve bunun sonucu olarak çukurlu, oluklu ve ince mine görülür.

② In hypoplastic AI, the enamel is thin and the interproximal contacts are often missing (spacing between teeth) and the patients also have a tendency to develop an anterior open bite. ② Hipoplastik amelogenez imperfectada, mine incedir ve dişler arası temaslar çoğunlukla yoktur (dişler arasında boşluklar olur) ve hastalarda ön açık kapanış (anterior open bite) gelişme eğilimi de vardır.

① Phenotypes range from markedly hypoplastic (thin) enamel (either uniformly with spacing between adjacent teeth or irregularly giving rise to pits or grooves) to varying degrees of hypomineralization (poorly formed enamel) with altered colour and translucency. ① Fenotipler belirgin hipoplastik (ince) mine yapısından (ya komşu dişler arasında düzgün boşluklarla ya da düzensiz, çukurlar veya oluklar oluşturarak) değişen derecelerde hipomineralizasyona (kötü oluşmuş mine) kadar değişir; renk ve saydamlıkta değişiklikler olur.

② In many cases both hypoplasia and hypomineralization are seen together. ② Birçok vakada hem hipoplazi hem de hipomineralizasyon birlikte görülür.

③ The colour of the teeth is presumed to reflect the degree of hypomineralization of the enamel – the darker the colour the more severe the degree of hypomineralization. ③ Dişlerin rengi, mine hipomineralizasyon derecesini yansıttığı varsayılır – renk ne kadar koyuysa, hipomineralizasyon o kadar şiddetlidir.

Hypoplasia (Hipoplazi) Hypoplasia refers to a defect in the quantity of enamel formed.

Hipoplazi, oluşan mine miktarındaki eksiklik anlamına gelir.

It is caused by a failure or reduced deposition of enamel matrix during tooth development.

Diş gelişimi sırasında mine matriksinin yetersiz veya eksik birikmesi sonucu oluşur.

Clinically, hypoplasia appears as pits, grooves, or a thin enamel layer, often leading to surface contour defects.

Klinikte, hipoplazi çukurlar, oluklar veya ince mine tabakası olarak görülür, diş yüzeyinde şekil bozuklukları oluşturabilir.

Hypomineralization (Hipomineralizasyon) Hypomineralization refers to a defect in the quality of enamel mineralization.

Hipomineralizasyon, mine mineralizasyon kalitesindeki bozukluktur.

The amount of enamel may be normal, but the mineral content and structure are defective, leading to softer, more porous enamel.

Mine miktarı normal olabilir, ancak mineral içeriği ve yapısı bozuk olduğu için mine daha yumuşak ve gözeneklidir.

Clinically, it appears as opacities or discolorations without loss of enamel thickness.

Klinikte, mine kalınlığında azalma olmadan opasiteler (saydamlığın azalması) veya renk değişiklikleri olarak görünür.

① Based on a combination of the mode of inheritance and clinical and radiographic appearances ① Kalıtım biçimi ile klinik ve radyografik görünümün birleşimine dayanarak

① The term amelogenesis imperfecta is usually applied to inherited defects of the enamel of both primary and permanent teeth. ① "Amelogenesis imperfecta" terimi, hem süt hem de daimi dişlerin minelerinde görülen kalıtsal bozukluklara genellikle uygulanır.

② It presents as a change in enamel quality, ranging from localized opacity through opacity with discoloration and obvious poor quality to enamel loss, probably due to post-eruptive breakdown. ② Mine kalitesinde bir değişim şeklinde ortaya çıkar; bu değişim, lokalize opaklıktan renk değişikliğiyle birlikte opaklığa, belirgin düşük kaliteye ve muhtemelen sürme sonrası kırılmaya bağlı mine kaybına kadar değişebilir.

① If Turner's hypoplasia is found on a canine or a premolar, the most likely cause is an infection that was present when the primary (baby) tooth was still in the mouth. ① Turner hipoplazisi bir kanin veya premolar dişte bulunursa, en olası nedeni süt dişi hâlâ ağızdayken mevcut olan bir enfeksiyondur.

② Most likely, the primary tooth was heavily decayed and an area of inflamed tissues around the root of the tooth (called a periapical inflammation), affecting the development of the permanent tooth. ② Büyük olasılıkla, süt dişi ciddi şekilde çürümüştür ve diş kökü etrafındaki dokularda bir iltihaplanma (periapikal inflamasyon) oluşmuş, bu da daimi dişin gelişimini etkilemiştir.

③ The appearance of the abnormality will depend on the severity and longevity of the infection. ③ Anomalinin görünümü, enfeksiyonun şiddetine ve süresine bağlı olarak değişecektir.

① Turner's hypoplasia is an abnormality found in teeth. ① Turner hipoplazisi, dişlerde görülen bir anormalliktir.

② Its appearance is variable, though usually is manifested as a portion of missing or diminished enamel on permanent teeth. ② Görünümü değişkenlik gösterse de genellikle daimi dişlerde mine kaybı veya azalması şeklinde kendini gösterir.

③ Unlike other abnormalities which affect multiple teeth, Turner's hypoplasia usually affects only one tooth in the mouth and, it is referred to as a Turner's tooth. ③ Birden fazla dişi etkileyen diğer anomalilerin aksine, Turner hipoplazisi genellikle ağızda sadece bir dişi etkiler ve bu dişe "Turner dişi" denir.

① A defect in quantity that causes a defect of contour in the surface of the enamel. ① Mine yüzeyinde şekil bozukluğuna neden olan niceliksel bir bozukluktur.

② This is usually caused by initial failure of the deposition of enamel protein, but the same clinical effect could also result if there is a mineralization defect which leads to loss of enamel substance after eruption. ② Bu genellikle mine proteininin ilk birikiminin başarısızlığıyla oluşur, ancak benzer klinik etki, mine süresince meydana gelen bir mineralizasyon bozukluğundan kaynaklı madde kaybı durumunda da oluşabilir.

③ In the former case the enamel is often hard and glassy, in the latter it will usually pit on probing. ③ İlk durumda mine genellikle sert ve cam gibi olurken, ikinci durumda sond ile muayenede çukurlaşma gözlenir.

① Extrinsic stains can be removed with abrasives. ① Dışsal lekeler aşındırıcı maddelerle giderilebilir.

② Mild discoloration may be improved using professionally or home-applied peroxide based bleaching agents. ② Hafif renklenmeler, profesyonelce ya da evde uygulanan peroksit bazlı beyazlatıcı ajanlarla iyileştirilebilir.

③ Intrinsic stains, if superficial, may be removed with microabrasion techniques. ③ İçsel lekeler, yüzeyel olmaları durumunda mikroabrazyon teknikleriyle giderilebilir.

① In its mildest forms, fluorosis is manifest as hypomineralization of the enamel, leading to opacities. ① Florozisin en hafif formlarında, mine hipomineralizasyonu olarak ortaya çıkar ve opasiteler oluşur.

② These can range from tiny white flecks to confluent opacities throughout the enamel, making the crown totally lacking in translucency. ② Bunlar, minede küçük beyaz lekelerden tüm yüzeye yayılmış birleşik opaklıklara kadar değişebilir ve bu durum, kronun tamamen saydamlığını kaybetmesine neden olur.

③ Hypoplasia occurs at higher concentrations of fluoride. ③ Daha yüksek florür konsantrasyonlarında hipoplazi oluşur.

④ When the tooth first erupts, the surface of even the most severely affected enamel may be intact; however, with wear, areas of enamel are lost and stains are taken up into the porosities. ④ Diş ilk sürdüğünde, en ağır şekilde etkilenmiş mine bile yüzey olarak sağlam olabilir; ancak aşınmayla birlikte mine alanları kaybolur ve gözenekli alanlara lekeler yerleşir.

⑤ At 1 ppm of fluoride in public water supplies, up to 10% of the population will show very mild opacities attributable to fluorosis (though this may depend on individual water consumption); ⑤ Halk su kaynaklarında florür seviyesi 1 ppm olduğunda, nüfusun %10’una kadarında florozise bağlı çok hafif opaklıklar görülebilir (bu bireysel su tüketimine bağlı olabilir);

⑥ interestingly, this seems to be a minimum value and the proportion of opacities increases as fluoride levels either fall below 1 ppm or rise above 2 ppm. ⑥ İlginçtir ki bu oran minimum gibi görünür ve florür seviyesi 1 ppm’in altına düştüğünde ya da 2 ppm’in üzerine çıktığında opaklık oranı artar.

⑦ Severely affected cases may require microabrasion or restoration with composite resin, either in a localized or a more generalized manner, or porcelain veneers. ⑦ Ağır şekilde etkilenen olgular, lokal ya da daha yaygın bir şekilde mikroabrazyon, kompozit rezin restorasyonu veya porselen veneer uygulaması gerektirebilir

① Gray or brown in color, these deep, dark stains either cover the entire tooth or appear as a pattern of horizontal stripes. ① Gri veya kahverengi renkte olan bu derin ve koyu lekeler ya tüm dişi kaplar ya da yatay çizgiler şeklinde bir desen olarak ortaya çıkar.

④ Many adults also currently suffer from tetracycline stains on their teeth. ④ Birçok yetişkin de günümüzde dişlerinde tetrasilin lekeleriyle yaşamaktadır.

⑤ Tetracycline teeth stains develop on permanent teeth while they are still forming under the gum line. ⑤ Tetrasilin lekeleri, kalıcı dişler henüz diş eti altında oluşurken gelişir.

⑥ During development, the drug becomes calcified in the tooth, generating tetracycline tooth stains. ⑥ Gelişim sırasında ilaç diş içinde kalsifiye olur ve tetrasilin lekelerinin oluşmasına neden olur.

⑦ Children are susceptible to tetracycline tooth stains from the time they are in utero until the age of 8. ⑦ Çocuklar, rahimde bulundukları zamandan 8 yaşına kadar tetrasilin lekelerine karşı hassastır.

⑧ Since teeth start to develop before we're even born, pregnant women should not take tetracycline to prevent the possibility of the drug affecting the unborn baby's oral health. ⑧ Dişler doğmadan önce gelişmeye başladığı için, hamile kadınlar, ilacın doğmamış bebeğin ağız sağlığını etkileme ihtimaline karşı tetrasilin almamalıdır.

① Tooth discoloration may be extrinsic or intrinsic in nature. ① Diş renginde değişiklik, dışsal veya içsel nitelikte olabilir.

② Extrinsic staining is superficial and occurs after tooth eruption. ② Dışsal lekelenme yüzeyseldir ve diş sürmesinden sonra meydana gelir.

③ Intrinsic discoloration may result from a developmental defect of enamel or internal staining of the tooth. ③ İçsel renk değişikliği, minenin gelişimsel bir defektinden veya dişin iç kısmındaki lekelenmeden kaynaklanabilir.

④ Although such internal staining is manifest as a change in tooth color, the intrinsic defect may affect the dentine primarily or exclusively. ④ Bu iç lekelenme diş renginde değişiklik olarak ortaya çıkmasına rağmen, içsel defekt esas olarak ya da sadece dentini etkileyebilir.

① Opacities result from a defect in the quality of the enamel, affecting the lucency of the tissue. ① Opasiteler, minenin kalitesindeki bir bozukluktan kaynaklanır ve dokunun saydamlığını etkiler.

② Hypomineralization results in a change in the porosity of the enamel, causing opacity. ② Hipomineralizasyon, minenin gözenekliliğinde değişikliğe yol açar ve bu da opasiteye neden olur.

③ This may be located below the enamel surface, which otherwise remains intact. ③ Bu, genellikle minenin yüzeyinin altında yer alır; yüzey ise sağlam kalır.

❻ An enamel pearl is a condition of teeth where enamel is found in locations where enamel is not supposed to be, such as on a root surface. ❻ Mine incisi, minenin bulunmaması gereken yerlerde, örneğin kök yüzeyinde, mine bulunması durumudur.

❼ They are usually found in the area between roots, which is called a furcation, of molars. ❼ Genellikle molar dişlerin kökler arasındaki furkasyon bölgesinde bulunurlar.

❽ Enamel pearls are not common in teeth with a single root. ❽ Tek köklü dişlerde mine incileri yaygın değildir.

❾ The most common location of enamel pearls is the furcation areas of the maxillary (75%) and mandibular third molar roots. ❾ Mine incilerinin en sık bulunduğu yer, maksiller (%75) ve mandibular üçüncü molar köklerinin furkasyon bölgesidir.

❿ Enamel pearls are formed from the Hertwig's Epithelial root sheath. ❿ Mine incileri, Hertwig’in Epitel Kök Kılıfından oluşur.

❸ X-linked vitamin D-resistant rickets (hypophosphataemic rickets). ❸ X'e bağlı vitamin D’ye dirençli raşitizm (hipofosfatemik raşitizm).

❹ Vitamin D-dependent rickets. ❹ Vitamin D’ye bağımlı raşitizm.

❺ Hypophosphatasia. ❺ Hipofosfatazi.

❻ Dentinogenesis imperfecta (some cases). ❻ Dentinogenezis imperfekta (bazı vakalar).

❼ Regional odontodysplasia. ❼ Bölgesel odontodisplazi.

❽ Klinefelter’s syndrome. ❽ Klinefelter sendromu.

❾ Shell teeth. ❾ Kabuk dişler (shell teeth).

❸ The tooth, therefore, has a long body and short roots, with a tendency towards a single root or apical displacement of the furcation. ❸ Bu nedenle dişin uzun bir gövdesi ve kısa kökleri olur; tek kök olma ya da bifurkasyonun apikal yönde yer değiştirme eğilimi vardır.

❶ Taurodontism is an enlargement of a multiradicular tooth’s body and pulp chamber with consequent apical displacement of the pulpal floor and bifurcation of the roots of the tooth (molar teeth with a pulp chamber that is vertically enlarged at the expense of the roots). ❶ Taurodontizm, çok köklü bir dişin gövdesi ve pulpa odasının büyümesi olup, bunun sonucunda pulpa tabanının apikal yönde yer değiştirmesi ve diş köklerinin bifurkasyonu oluşur (köklerin pahasına pulpa odasının dikey olarak genişlemesiyle molar dişlerde görülür).

❸ This tapering or screwdriver-like appearance is important in the differential diagnosis as there are other causes of non-syphilitic notching of the incisal edge (e.g. trauma). ❸ Bu daralma ya da tornavida benzeri görünüm ayırıcı tanıda önemlidir çünkü kesici uçta frengi dışı çentiklenmeye neden olan başka durumlar da vardır (örneğin travma).

❶ Although now very rare in most parts of the world, congenital syphilis presents with several important diagnostic dental manifestations. ❶ Dünyanın çoğu yerinde artık çok nadir görülse de, konjenital frengi birkaç önemli tanısal diş bulgusu ile ortaya çıkar.

❷ Both primary and permanent incisors have tapering crowns and central notching of the incisal edge. ❷ Hem süt hem de kalıcı kesici dişlerin kronları daralan şekildedir ve kesici uçta merkezi bir çentik bulunur.

❶ If diagnosed early, an elective (Cvek) pulpotomy can be performed in an attempt to allow normal root formation. ❶ Erken teşhis edilirse, normal kök oluşumuna izin vermek amacıyla seçmeli (Cvek) pulpotomi uygulanabilir.

❶ An enamel-covered tubercle usually projecting from the occlusal surface of a premolar tooth. ❶ Genellikle bir premolar dişin oklüzal yüzeyinden çıkan, mineyle kaplı bir tüberküldür.

❷ It is a cusp-like elevation of enamel located in the central groove or lingual ridge of the buccal cusp of a premolar or permanent molar. ❷ Bu, bir premolar ya da sürekli molar dişin bukkal cuspunun lingual çıkıntısında ya da merkezi olukta yer alan, cusp benzeri bir mine çıkıntısıdır.

❸ It is usually bilateral and more common in the mandible. ❸ Genellikle bilateraldir ve mandibulada daha sık görülür.

❹ It occurs mostly in mandibular premolars and consists of enamel, dentin, and pulp. ❹ En çok mandibular premolarlarda görülür ve mine, dentin ile pulpadan oluşur.

❺ There is evidence of pulp tissue within the tubercle in 43% of cases. ❺ Vakaların %43’ünde tüberkül içinde pulpa dokusu bulunduğuna dair kanıt vardır.

❻ The latter means that attrition may cause pulpal exposure and hence periapical infection can develop. ❻ Bu durum, atrizyonun pulpa açılmasına neden olabileceği ve dolayısıyla periapikal enfeksiyon gelişebileceği anlamına gelir.

❼ One can also find it in shovel-shaped incisors. ❼ Bu oluşuma kürek şeklindeki kesici dişlerde de rastlanabilir.

❽ Radiographs may show occlusal extension of the pulp chamber. ❽ Radyograflarda, pulpa odasının oklüzal yönde uzandığı görülebilir.

❺ Pulp necrosis often occurs soon after the eruption of the affected tooth and may lead to a canine fossa abscess or cellulitis. ❺ Etkilenen dişin sürmesinden kısa bir süre sonra genellikle pulpa nekrozu meydana gelir ve bu durum kanin fossa apsesine veya selülite yol açabilir.

❻ This anomaly may occur in other teeth such as the maxillary central incisors and canines. ❻ Bu anomali, maksiller santral kesiciler ve kaninler gibi diğer dişlerde de görülebilir.

❶ Dens invaginatus is a deep enamel-lined invagination in the crown and/or root of a tooth. ❶ Dens invaginatus, dişin kron ve/veya kök kısmında derin, mine ile kaplı bir invajinasyondur (içe doğru girinti).

❶ Dilaceration is a disturbance in tooth formation that produces a sharp bend or curve in the tooth anywhere in the crown or the root. ❶ Dilaserasyon, diş oluşumu sırasında meydana gelen ve dişin taç (kron) ya da kök kısmında keskin bir eğrilik ya da bükülme ile karakterize bir bozukluktur.

❷ Although this anomaly is likely developmental in nature, one of the oldest concepts is that dilaceration is the result of mechanical trauma to the calcified portion of a partially formed tooth. ❷ Bu anomali büyük olasılıkla gelişimsel kaynaklı olmasına rağmen, en eski görüşlerden biri dilaserasyonun, kısmen oluşmuş bir dişin kalsifiye olmuş (sertleşmiş) kısmına gelen mekanik travma sonucu oluştuğudur.

❶ Dilaceration is a disturbance in tooth formation that produces a sharp bend or curve in the tooth anywhere in the crown or the root. ❶ Dilaserasyon, diş oluşumu sırasında meydana gelen ve dişin taç (kron) ya da kök kısmında keskin bir eğrilik ya da bükülme ile karakterize bir bozukluktur.

❷ Although this anomaly is likely developmental in nature, one of the oldest concepts is that dilaceration is the result of mechanical trauma to the calcified portion of a partially formed tooth. ❷ Bu anomali büyük olasılıkla gelişimsel kaynaklı olmasına rağmen, en eski görüşlerden biri dilaserasyonun, kısmen oluşmuş bir dişin kalsifiye olmuş (sertleşmiş) kısmına gelen mekanik travma sonucu oluştuğudur.

❶ A paramolar cusp or tubercle is a supernumerary cusp occurring on the buccal or lingual surface of upper or lower premolars and molars. ❶ Paramolar cusp veya tüberkül, üst veya alt premolar ve molarların bukkal ya da lingual yüzeyinde görülen süpernümerer (ek) bir tüberküldür.

❷ A paramolar cusp occurring on the buccal surface of the maxillary molars is specifically termed as a parastyle. ❷ Maksiller molarların bukkal yüzeyinde görülen paramolar cusp, özel olarak "parastyle" olarak adlandırılır.

⓴ Composite resin or (eventually) porcelain veneers to improve shape. ⓴ Şekli düzeltmek için kompozit rezin veya (zamanla) porselen laminalar kullanılabilir.

⓴ The profile of the tooth is narrower at the gingival margin than a normal-sized tooth, and there is therefore a limit to how large the tooth can be made without producing an overhang in the gingival region or an unsightly interdental shadow. ⓴ Dişin profili, normal boyuttaki bir dişe göre diş eti kenarında daha dardır; bu nedenle diş, diş eti bölgesinde taşkınlık veya istenmeyen bir diş aralığı gölgesi oluşturmadan ancak belirli bir büyüklüğe kadar yapılabilir

⓴ All of the teeth are of a normal form but they are smaller than normal teeth. This condition is exceedingly rare but can occur in pituitary dwarfism. ⓴ Tüm dişler normal bir formdadır fakat normal dişlerden daha küçüktür. Bu durum son derece nadirdir ancak hipofiz cüceliğinde görülebilir.

④ Aesthetic adjustment of an isolated macrodont tooth by incisal edge ‘notching’ and the generation of a labial groove to break up light reflections may be helpful in some cases. ④ İzole makrodont dişte estetik düzeltme için insizal kenarda ‘çentik’ yapma ve ışık yansımalarını kırmak için labial oluğun oluşturulması bazı durumlarda yardımcı olabilir.

① Stripping to reduce tooth size; however, usually only a small change can be achieved. ① Diş boyutunu küçültmek için stripping yapılabilir; ancak genellikle sadece küçük bir değişiklik sağlanabilir.

② Can be combined with composite resin build-up of the antimere if only one tooth affected. ② Sadece bir diş etkilenmişse, karşıt (antimere) dişte kompozit rezin dolgusu ile kombine edilebilir.

③ Extraction and replacement by a prosthesis. ③ Diş çekimi ve protez ile yerine koyma.

④ Aesthetic adjustment of an isolated macrodont tooth by incisal edge ‘notching’ and the generation of a labial groove to break up light reflections may be helpful in some cases. ④ İzole makrodont dişte estetik düzeltme için insizal kenarda ‘çentik’ yapma ve ışık yansımalarını kırmak için labial oluğun oluşturulması bazı durumlarda yardımcı olabilir.

① Any tooth larger than normal for that particular tooth type. ① Herhangi bir dişin, ait olduğu diş tipine göre normalden büyük olması.

② True macrodontia involving the whole dentition is extremely rare. More commonly, single teeth are abnormally large because of an isolated disturbance of development. ② Tüm diş dizisini etkileyen gerçek makrodonti çok nadirdir. Daha yaygın olarak, tek bir diş izole bir gelişim bozukluğundan dolayı anormal derecede büyük olur.

③ Aetiology: Unknown for a single tooth, but generalized macrodontia may be caused by a hormonal imbalance, as this has been described in pituitary gigantism. ③ Etiyoloji: Tek bir diş için bilinmemektedir, ancak yaygın makrodonti hormonal dengesizlik nedeniyle olabilir; örneğin hipofiz devliğinde tanımlanmıştır.

④ It should be remembered that an illusion of generalized macrodontia will occur if the jaws are small relative to the size of the teeth. ④ Çene yapısı dişlerin büyüklüğüne göre küçükse, yaygın makrodonti yanılsaması oluşabileceği unutulmamalıdır.

⑤ May also be associated with hemifacial hyperplasia. ⑤ Yarı yüz büyümesi (hemifasiyal hiperplazi) ile de ilişkilendirilebilir.

⑥ True macrodontia should not be confused with the fusion or gemination of adjacent tooth units or a supernumerary to form a single tooth. ⑥ Gerçek makrodonti, bitişik dişlerin füzyonu ya da geminasyonu veya süpernumerer dişin tek diş oluşturması ile karıştırılmamalıdır.

⑦ Generalized macrodontia is also associated with KBG syndrome (the initials are taken from the surnames of the families first reported with the condition). These children present with short stature, intellectual disability, skeletal abnormalities, syndactyly, a broad face with microcephaly and other facial anomalies. ⑦ Yaygın makrodonti KBG sendromu ile de ilişkilidir (isim, durumu ilk bildiren ailelerin soyadlarının baş harflerinden alınmıştır). Bu çocuklarda kısa boy, zihinsel engel, iskelet anormallikleri, sindaktili, mikrosefali ile geniş yüz ve diğer yüz anomalileri görülür.

① Usually presents initially with abscessed primary teeth before or soon after eruption. ① Genellikle, diş çıkmadan önce veya hemen sonra apse yapmış süt dişleri ile başlar.

② Some cases are associated with superficial vascular anomalies. ② Bazı vakalar yüzeysel damar anomalileri ile ilişkilidir.

⑥ They usually fail to erupt, but if they do they appear yellowish and rough. ⑥ Genellikle sürmezler, sürerlerse sarımsı ve pütürlü görünürler.

⑤ These teeth have aberrant enamel, dentine, and pulp and therefore are called ghost teeth, because of their radiolucent appearance on radiographs. ⑤ Bu dişler anormal mine, dentin ve pulpa yapısına sahiptir ve radyografide ışık geçiren görünümünden dolayı hayalet dişler olarak adlandırılır.

① Bizarre dysplasia ① Garip, anormal ya da alışılmadık displazi

① Regional odontodysplasia is a sporadic defect in tooth formation with segmental involvement, usually localized to one, or part of one quadrant, but it may cross the midline to affect the contralateral central incisor. ① Bölgesel odontodisplazi, genellikle bir çeyreğe ya da bir çeyreğin bir kısmına lokalize olan, segmental tutulum gösteren, diş oluşumunda rastgele ortaya çıkan bir defekttir; ancak orta hattı geçerek karşıt santral kesici dişi de etkileyebilir.

② All dental tissues are involved in a bizarre dysplasia with hypoplastic teeth which are slow to erupt and which typically radiographically show a ghost-like appearance. ② Tüm diş dokuları, hipoplastik ve yavaş çıkan dişlerle birlikte garip bir displaziye uğrar ve bu dişler radyografide genellikle hayaletimsi (ghost-like) bir görünüm sergiler.

③ The aetiology of the condition is unclear. High fever diseases in childhood. ③ Hastalığın etiyolojisi belirsizdir. Çocuklukta yüksek ateşli hastalıklar etken olabilir.

① Surgical enucleation. ① Cerrahi enükleasyon.

② Depending on the time of diagnosis, permanent teeth may be ectopically positioned and may require surgical exposure and orthodontic alignment. ② Tanı zamanına bağlı olarak, kalıcı dişler anormal pozisyonda olabilir ve cerrahi olarak açığa çıkarılmaları ve ortodontik hizalama gerektirebilir

① A complex odontoma (Complex odontomes are disordered lesions with a discrete, haphazard mass of calcified tissue containing all dental elements) is a conglomerate mass of enamel and dentin. ① Kompleks odontom (Kompleks odontomlar, tüm diş elementlerini içeren düzensiz, plansız bir kalsifiye doku kütlesi olan lezyonlardır) mine ve dentinden oluşan birleşik bir kütledir.

② Usually at posterior mandibular region. ② Genellikle mandibulanın arka (posterior) bölgesinde bulunur.

① A compound odontoma (In compound odontomes, multiplex of irregular denticles are found in a circumscribed soft-tissue stroma) is composed of tooth-like particles. ① Kompozit (bileşik) odontomda, sınırlı yumuşak doku stroması içinde çok sayıda düzensiz küçük diş benzeri parçacıklar bulunur.

② Usually is at the maxillary anterior region, near canine teeth. ② Genellikle maksiller ön bölgede, köpek dişlerinin yakınında yer alır.

① Odontomes are the most common types of odontogenic tumors and are considered hamartomas (developmental anomalies), consisting of enamel, dentin, and pulpal tissue. ① Odontomlar, en yaygın odontojenik tümör türleri olup, mine, dentin ve pulpa dokusundan oluşan hamartomlar (gelişimsel anormallikler) olarak kabul edilir.

② Odontomes occur because of disordered differentiation and often present because of failure of eruption of a permanent tooth. ② Odontomlar, bozuk hücre farklılaşması nedeniyle oluşur ve genellikle kalıcı bir dişin sürmemesi nedeniyle ortaya çıkar.

① Cherubism is an autosomal dominant condition. ① Cherubism otozomal dominant bir hastalıktır.

② Patients may present in childhood with facial swelling and/or failure of eruption of teeth, typically the mandibular molars. ② Hastalar çocuklukta yüz şişliği ve/veya dişlerin (özellikle alt azı dişlerinin) sürmemesi ile başvurabilirler.

③ Radiographs will reveal multilocular radiolucencies, typically involving the angles of the mandible. ③ Radyografiler, tipik olarak mandibulanın açılarında çok odacıklı radyolusens alanları gösterir.

④ A biopsy will reveal multinucleate giant cells in a fibrous tissue stroma. ④ Biyopside, fibröz doku stromasında çok çekirdekli dev hücreler görülür.

⑤ Developing teeth in the affected area tend to be displaced and fail to erupt at the normal time. ⑤ Etkilenen bölgede gelişmekte olan dişler yer değiştirebilir ve normal zamanda sürmeyebilir.

⑥ The maxillae can also be affected, as can the ribs. ⑥ Maksillalar ve kaburgalar da etkilenebilir.

⑦ The facial swelling reflects the involvement of the underlying bone. ⑦ Yüz şişliği, altta yatan kemiğin etkilenmesini yansıtır.

⑧ In some patients the sclera in the lower part of the eyes may be exposed to give the cherubic or heavenward gaze which gives the condition its name. ⑧ Bazı hastalarda gözlerin alt kısmındaki sklera görünür hale gelerek cherubim (melek) bakışı denilen ve hastalığa ismini veren görünüm oluşur.

⑨ In some cases there is no discernible facial swelling and the condition is identified as a result of routine radiographic studies such as for orthodontic treatment planning, or because of delayed eruption of teeth. ⑨ Bazı vakalarda belirgin yüz şişliği olmaz, durum ortodontik tedavi planlaması gibi rutin radyografik incelemelerle ya da diş sürme gecikmesi nedeniyle tespit edilir.

⑩ The condition progresses into adolescence and then tends to resolve, so that by the third or fourth decade radiographic changes may no longer be found. ⑩ Hastalık ergenlik dönemine kadar ilerler ve sonra genellikle geriler, böylece üçüncü veya dördüncü on yılda radyografik değişiklikler kaybolabilir.

⑪ In some families more affected males than females may be identified – this is a result of reduced penetrance in females and needs to be taken into account in genetic counselling. ⑪ Bazı ailelerde, kadınlara göre daha fazla erkek etkilenir – bu, kadınlarda azalmış penetrans sonucu olup genetik danışmanlıkta dikkate alınmalıdır.

⑫ A subset of patients with cherubism is more severely affected with the multilocular radiolucencies affecting the whole of the mandible and maxillae. ⑫ Cherubismli bazı hastalar daha şiddetli etkilenir; çok odacıklı radyolusens alanlar mandibula ve maksillanın tamamını tutar.

⑬ In mildly affected cases regular review may be all that is necessary, in more severely affected cases surgical reduction may be considered if the patient is distressed by their appearance. ⑬ Hafif vakalarda düzenli takip yeterli olabilir, daha şiddetli vakalarda hasta görünümünden rahatsızsa cerrahi küçültme düşünülebilir.

① Cherubism is an autosomal dominant condition. ① Cherubism otozomal dominant bir hastalıktır.

② Patients may present in childhood with facial swelling and/or failure of eruption of teeth, typically the mandibular molars. ② Hastalar çocuklukta yüz şişliği ve/veya dişlerin (özellikle alt azı dişlerinin) sürmemesi ile başvurabilirler.

③ Radiographs will reveal multilocular radiolucencies, typically involving the angles of the mandible. ③ Radyografiler, tipik olarak mandibulanın açılarında çok odacıklı radyolusens alanları gösterir.

④ A biopsy will reveal multinucleate giant cells in a fibrous tissue stroma. ④ Biyopside, fibröz doku stromasında çok çekirdekli dev hücreler görülür.

⑤ Developing teeth in the affected area tend to be displaced and fail to erupt at the normal time. ⑤ Etkilenen bölgede gelişmekte olan dişler yer değiştirebilir ve normal zamanda sürmeyebilir.

⑥ The maxillae can also be affected, as can the ribs. ⑥ Maksillalar ve kaburgalar da etkilenebilir.

⑦ The facial swelling reflects the involvement of the underlying bone. ⑦ Yüz şişliği, altta yatan kemiğin etkilenmesini yansıtır.

⑧ In some patients the sclera in the lower part of the eyes may be exposed to give the cherubic or heavenward gaze which gives the condition its name. ⑧ Bazı hastalarda gözlerin alt kısmındaki sklera görünür hale gelerek cherubim (melek) bakışı denilen ve hastalığa ismini veren görünüm oluşur.

⑨ In some cases there is no discernible facial swelling and the condition is identified as a result of routine radiographic studies such as for orthodontic treatment planning, or because of delayed eruption of teeth. ⑨ Bazı vakalarda belirgin yüz şişliği olmaz, durum ortodontik tedavi planlaması gibi rutin radyografik incelemelerle ya da diş sürme gecikmesi nedeniyle tespit edilir.

⑩ The condition progresses into adolescence and then tends to resolve, so that by the third or fourth decade radiographic changes may no longer be found. ⑩ Hastalık ergenlik dönemine kadar ilerler ve sonra genellikle geriler, böylece üçüncü veya dördüncü on yılda radyografik değişiklikler kaybolabilir.

⑪ In some families more affected males than females may be identified – this is a result of reduced penetrance in females and needs to be taken into account in genetic counselling. ⑪ Bazı ailelerde, kadınlara göre daha fazla erkek etkilenir – bu, kadınlarda azalmış penetrans sonucu olup genetik danışmanlıkta dikkate alınmalıdır.

⑫ A subset of patients with cherubism is more severely affected with the multilocular radiolucencies affecting the whole of the mandible and maxillae. ⑫ Cherubismli bazı hastalar daha şiddetli etkilenir; çok odacıklı radyolusens alanlar mandibula ve maksillanın tamamını tutar.

⑬ In mildly affected cases regular review may be all that is necessary, in more severely affected cases surgical reduction may be considered if the patient is distressed by their appearance. ⑬ Hafif vakalarda düzenli takip yeterli olabilir, daha şiddetli vakalarda hasta görünümünden rahatsızsa cerrahi küçültme düşünülebilir.

① Fusion, gemination or a ‘double tooth’ in the primary dentition should alert the clinician to the possibility of the same condition in the permanent dentition. ① Süt dişlerinde füzyon, geminasyon veya ‘çift diş’ varlığı, klinisyeni kalıcı dişlerde de aynı durumun olma ihtimaline karşı uyarmalıdır.

① Concrescence is another phenomenon where teeth are fused at root level, but by formation of root cementum and not dentin. ① Konkresans, dişlerin kök seviyesinde birleştiği ancak dentin değil, kök sementinin oluşumu ile gerçekleşen başka bir fenomendir.

② Joining of two teeth, one of which may be a supernumerary, by cementum. ② Sementum ile, dişlerden birinin süpernümerer (fazladan) diş olabileceği iki dişin birleşmesidir.

③ Concrescence most commonly affects maxillary second and third permanent molars in older adults. ③ Konkresans en sık, yaşlı yetişkinlerde üst çenenin ikinci ve üçüncü kalıcı azı dişlerini etkiler.

④ Apart from when involving supernumeraries, this is rarely seen in children. ④ Süpernümerer dişler söz konusu olmadıkça, çocuklarda nadiren görülür.

① Büyük geminasyonlu dişlerin tedavisi büyük zorluklar içerir. Tek bir kanal mı yoksa ayrı kanallar mı olduğu mutlaka teşhis edilmelidir.

① Geminasyon, tek bir diş tomurcuğunun iki dişe ayrıldığı durumu ifade eder.

① Budding of a second tooth from a single tooth germ. Usually one root canal is present. ① Tek bir diş tomurcuğundan ikinci bir diş tomurcuğunun oluşması (çatallanması). Genellikle bir adet kök kanalı bulunur.

① Joining of two teeth of the normal series or a normal tooth and a supernumerary tooth by pulp and dentine. Two canals are usually present. ① Normal diş serisinden iki dişin ya da normal bir diş ile fazla sayıda (süpernümerer) bir dişin pulpa ve dentin aracılığıyla birleşmesi. Genellikle iki kanal bulunur.

② The tooth has arisen from two tooth germs and so the number of teeth in the dentition is normally reduced by one unit. ② Diş, iki diş tomurcuğundan gelişmiştir ve bu nedenle diş sayısı genellikle bir adet azalır.

③ If, however, the normal tooth is fused to a supernumerary, the number of teeth in the arch will be normal. ③ Ancak, normal diş süpernümerer dişle birleşmişse, çene içindeki diş sayısı normal olur.

④ This fusion is assumed to occur between normal and supernumerary teeth because of the close proximity of the tooth buds. ④ Bu füzyonun, diş tomurcuklarının birbirine yakınlığı nedeniyle normal ve süpernümerer dişler arasında gerçekleştiği varsayılır.

⑤ If the ‘double tooth’ is present together with a normal complement of teeth in the same quadrant then it is presumed to have arisen as a result of gemination; ⑤ Eğer ‘çift diş’ aynı çeyrekte normal diş sayısı ile birlikte mevcutsa, bunun geminasyon sonucu olduğu varsayılır;

⑥ If the number of teeth is reduced then fusion of tooth germs is assumed. ⑥ Eğer diş sayısı azalmışsa, diş tomurcuklarının füzyonu varsayılır.

⑦ If teeth have been extracted or exfoliated, the use of the neutral term ‘double tooth’ avoids the need to arbitrarily decide if this is due to gemination or fusion. ⑦ Dişler çekilmiş veya dökülmüşse, geminasyon veya füzyon olduğuna keyfi olarak karar vermemek için nötr terim olan ‘çift diş’ kullanılır.

① Early diagnosis and documentation. ① Erken tanı ve belgelenme.

② Planned removal of non-resorbing primary teeth. ② Rezorbe olmayan süt dişlerinin planlı çıkarılması.

③ Surgical removal of supernumerary teeth. ③ Süpernümerer dişlerin cerrahi olarak çıkarılması.

④ Surgical exposure of permanent teeth. ④ Kalıcı dişlerin cerrahi olarak açığa çıkarılması.

⑤ Orthodontic alignment and consideration of orthognathic surgery when growth complete. ⑤ Ortodontik hizalama ve büyüme tamamlandığında ortognatik cerrahi düşünülmesi.

① Short stature. ① Kısa boy.

② Aplasia or hypoplasia of one or both clavicles. ② Bir veya her iki klavikulanın aplazisi veya hipoplazisi.

③ Delayed ossification of fontanelles and sutures. ③ Fontanellerin ve dikişlerin geç kemikleşmesi.

④ Frontal bossing. ④ Alın çıkıntısı (frontal bossing).

⑤ Hypertelorism and maxillary hypoplasia. ⑤ Gözler arası genişlik artışı (hipertelorizm) ve maksiller hipoplazi.

⑥ Wormian bones in cranial sutures. ⑥ Kafatası dikişlerinde solucan kemikleri (wormian bones).

⑦ Multiple supernumerary teeth. ⑦ Çok sayıda süpernümerer diş.

⑧ Delayed eruption of teeth. ⑧ Dişlerin geç sürmesi.

⑨ Dentigerous cyst formation. ⑨ Dentigeröz kist oluşumu.

⑩ Absent or altered cellular cementum. ⑩ Hücresel sementumun yokluğu veya değişikliği.

④ These supernumerary teeth cause serious issues, as many don’t even erupt and teeth stay embedded in the jaws, giving rise to dentigerous cysts. ④ Bu süpernumarary (fazladan) dişler ciddi problemlere yol açar; çünkü birçoğu hiç çıkmaz ve çenelerde gömülü kalır, dentigeröz kistlerin oluşmasına sebep olur.

③ The syndrome is associated with hyperdontia and in some occasions also with cleft lip and/or palate. ③ Sendrom, hiperodonti ile ilişkilidir ve bazı durumlarda dudak yarığı ve/veya damak yarığı ile birlikte görülebilir.

① Diastema, ① Diastema (dişler arasındaki boşluk),

② Malposition, ② Malpozisyon (yanlış pozisyon),

③ Paresthesia, ③ Parestezi (sinirlerde anormal his),

④ Root resorption, ④ Kök rezorpsiyonu,

⑤ Crowded teeth, ⑤ Sıkışık dişler,

⑥ Headache, ⑥ Baş ağrısı,

⑦ Delays - prevents eruption of permanent teeth, ⑦ Kalıcı dişlerin çıkışını geciktirme veya engelleme,

⑧ Loss of vitality, ⑧ Vitalitenin kaybı (diş canlılığının sona ermesi),

⑨ Impacted tooth, ⑨ Gömülü diş,

⑩ Primordial / follicular cyst, ⑩ Primordiyal / foliküler kist,

⑪ Cystic degeneration, ⑪ Kistik dejenerasyon,

⑫ Changes eruption rotation, ⑫ Çıkış rotasında değişiklikler,

⑬ Local bone resorption, ⑬ Lokal kemik rezorpsiyonu,

⑭ Esthetic, phonetic, orthodontic disorder ⑭ Estetik, fonetik ve ortodontik bozukluklar.

① Failed eruption or eruption disturbance of permanent tooth may occur. ① Kalıcı dişin çıkmaması veya çıkış bozukluğu meydana gelebilir.

② Routine radiographic survey is important to assess such conditions. ② Bu tür durumları değerlendirmek için rutin radyografik inceleme önemlidir.

③ Eruption disturbances can also be part of syndromes such as cleidocranial dysplasia. ③ Çıkış bozuklukları, cleidocranial displazi gibi sendromların bir parçası da olabilir.

① Supernumerary teeth that resemble the real teeth are called SUPPLEMENTAL. ① Gerçek dişlere benzeyen fazla dişlere SUPPLEMENTAL (ek diş) denir.

② If supplemental teeth do not resemble the shape and size of the teeth, they are named RUDIMENTAL teeth. ② Eğer ek dişler dişlerin şekil ve boyutuna benzemiyorsa, bunlara RUDIMENTAL (körelmiş) dişler denir.

③ If supernumerary teeth are on the buccal side, they are termed PARAMOLARS. ③ Fazla dişler yanak (buccal) tarafında ise PARAMOLARS olarak adlandırılır.

④ If supernumerary teeth are at the distal side of the 3rd molar, they are termed DISTOMOLARS or RETROMOLARS. ④ Fazla dişler 3. moların distal tarafında ise DISTOMOLARS ya da RETROMOLARS olarak adlandırılır.

⑤ Supernumerary teeth in the midline are called MESIODENS, and 75% remain impacted. ⑤ Ortadaki fazla dişlere MESIODENS denir ve %75’i gömülü (impacted) kalır.

③ Most often present as a result of failure of eruption of one or more permanent teeth. Usually appear as conical or tuberculate forms. ③ Çoğunlukla bir veya daha fazla kalıcı dişin sürme başarısızlığı sonucu ortaya çıkar. Genellikle konik veya tüberküle formlarda görülür.

① Acid-etch retained, composite build-ups of conical teeth. ① Asit-ets ile tutunan, konik dişlerin kompozit dolguları.

② Composite resin or bonded orthodontic buttons can also be added to provide undercuts for denture clasps and retainers. ② Kompozit rezin veya yapışkanlı ortodontik düğmeler, protez kancaları ve tutucuları için alt oyuklar sağlamak amacıyla eklenebilir.

③ Partial dentures: conventional or overdentures. ③ Parsiyel protezler: konvansiyonel veya overdenture (üstüne oturan protezler).

④ Surgical exposure of impacted teeth. ④ Gömülü dişlerin cerrahi olarak ortaya çıkarılması.

⑤ Orthodontic management of spaces. ⑤ Boşlukların ortodontik olarak yönetilmesi.

⑥ Laboratory-fabricated composite veneers, crowns and bridges. ⑥ Laboratuvarda hazırlanmış kompozit veneerler, kronlar ve köprüler.

⑦ Osseo-integrated implants (usually after the cessation of growth). ⑦ Osseointegre implantlar (genellikle büyümenin durmasından sonra).

② In most cases, the single central incisor is moved to one side of the midline with either creation of space for a prosthodontic replacement or the adjacent lateral incisors are recontoured. ② Çoğu durumda, tek santral insikor orta hattın bir tarafına kaydırılır; ya protez için yer açılır ya da komşu lateral insikolar yeniden şekillendirilir.

① Solitary median maxillary central incisor syndrome (SMMCI) is very rare. It presents with a midline symmetrical maxillary central incisor. ① Yalnızca ortada tek ve simetrik maksiller santral kesici dişin bulunduğu Soliter Median Maksiller Santral İnsikor Sendromu (SMMCI) çok nadirdir

① In patients affected by dentoalveolar clefting, because of disruption of the dental lamina at that site, there may be abnormal induction or proliferation. ① Dentoalveoler yarıkla etkilenmiş hastalarda, o bölgede dental lamina’nın bozulması nedeniyle anormal indüksiyon veya proliferasyon olabilir.

② This may give rise to either missing teeth, usually the maxillary lateral incisor, and/or supernumerary teeth adjacent to the cleft. ② Bu durum genellikle maksiller lateral kesici dişin eksikliği ve/veya yarık bitişiğinde fazla sayıda diş oluşmasına neden olabilir.

③ It is extremely rare for the canine tooth to be affected in the same way. ③ Kanin dişin aynı şekilde etkilenmesi son derece nadirdir.

① In patients affected by dentoalveolar clefting, because of disruption of the dental lamina at that site, there may be abnormal induction or proliferation. ① Dentoalveoler yarıkla etkilenmiş hastalarda, o bölgede dental lamina’nın bozulması nedeniyle anormal indüksiyon veya proliferasyon olabilir.

② This may give rise to either missing teeth, usually the maxillary lateral incisor, and/or supernumerary teeth adjacent to the cleft. ② Bu durum genellikle maksiller lateral kesici dişin eksikliği ve/veya yarık bitişiğinde fazla sayıda diş oluşmasına neden olabilir.

③ It is extremely rare for the canine tooth to be affected in the same way. ③ Kanin dişin aynı şekilde etkilenmesi son derece nadirdir.

② İdeal olarak, sosyal nedenlerle, tedavi yaklaşık 2–3 yaş civarında başlamalıdır.

① Teeth are small and conical, often with a large anterior diastema. ① Dişler küçük ve konik şekildedir, genellikle büyük ön diastema (dişler arasındaki boşluk) vardır.

② Heterozygous females are often identified by dental examination and their manifestations may be limited to a single missing tooth or to a peg lateral incisor. ② Heterozigot (taşıyıcı) kadınlar genellikle dental muayene ile tespit edilir ve belirtileri genellikle tek bir eksik diş veya konik (peg) lateral kesici dişe sınırlı olabilir.

① In this condition the usual presentation is a male child with: ① Bu durumda tipik sunum erkek çocuk şeklindedir ve şu özellikleri taşır:

② Multiple missing teeth. ② Çok sayıda eksik diş.

③ Fine, sparse hair. ③ İnce, seyrek saç.

④ Dry skin. ④ Kuru cilt.

⑤ Maxillary hypoplasia. ⑤ Maksiller hipoplazi (üst çene yetersiz gelişimi).

⑥ Eversion of the lips. ⑥ Dudakların dışa doğru dönüklüğü.

⑦ Pigmentation around the mouth and eyes. ⑦ Ağız ve göz çevresinde pigmentasyon (renk değişikliği).

① Ectodermal dysplasia describes a group of developmental, often inherited, disorders involving the ectodermally derived structures, i.e. the hair, teeth, nails, skin and sweat glands. ① Ektodermal displazi, genellikle kalıtsal olan ve ektoderm kaynaklı yapıları (yani saç, dişler, tırnaklar, cilt ve ter bezleri) etkileyen bir grup gelişimsel bozukluğu tanımlar.

② Teeth can be missing and/or shapes can be aberrant (usually conical) and both dentitions are involved. ② Dişler eksik olabilir ve/veya şekilleri anormal olabilir (genellikle konik şekilli) ve her iki dentisyon da etkilenir.

③ In general these patients will show hypodontia or even anodontia. ③ Genel olarak bu hastalar hipodonti veya hatta anodonti gösterebilir.

④ The most common is the X-linked hypohidrotic form (short arm of X chromosome). ④ En yaygın olanı X’e bağlı hipohidrotik formdur (X kromozomunun kısa kolu).

① Major conditions manifesting hypodontia; Hypodontia is a major clinical feature of over 50 syndromes. ① Hipodonti ile ortaya çıkan başlıca durumlar; Hipodonti, 50’den fazla sendromun önemli klinik özelliğidir.

① Hypodontia is preferred because it is inclusive of any number of missing teeth. ① Eksik diş sayısı ne olursa olsun kapsadığı için hipodonti terimi tercih edilir.

② Oligodontia refers to six or more missing teeth, and ② Oligodonti, altı veya daha fazla eksik dişi ifade eder, ve

③ Anodontia to the complete absence of teeth. ③ Anodonti ise dişlerin tamamen yokluğunu belirtir.

① Speech-language pathologists (SLPs) provide a wide range of services, mainly on an individual basis, but also as support for individuals, families, support groups, and providing information for the general public. ① Konuşma-dil patologları (SLP’ler) başlıca bireysel olarak, ancak aynı zamanda bireylere, ailelere, destek gruplarına destek sağlama ve genel halka bilgi verme amaçlı geniş bir hizmet yelpazesi sunarlar.

② SLPs work to prevent, assess, diagnose, and treat speech, language, social communication, cognitive-communication, voice, fluency, and swallowing disorders in children and adults. ② SLP’ler, çocuklar ve yetişkinlerde konuşma, dil, sosyal iletişim, bilişsel iletişim, ses, akıcılık ve yutma bozukluklarını önlemek, değerlendirmek, teşhis etmek ve tedavi etmek için çalışırlar.

① Restorative or functional intervention may be required if tooth surface loss is pathological or if there has been advanced loss of tooth structure. ① Diş yüzeyi kaybı patolojik ise veya ileri derecede diş dokusu kaybı varsa, restoratif veya fonksiyonel müdahale gerekebilir.

② The first stage of treatment involves managing any associated conditions, such as fractured teeth or sharp cusps or incisal edges. ② Tedavinin ilk aşaması, kırık dişler veya keskin tüberküller ya da insizal kenarlar gibi ilişkili durumların yönetilmesini içerir.

③ These can be resolved by restoring and polishing sharp cusps. ③ Bu durumlar, keskin tüberküllerin restore edilip parlatılmasıyla çözülebilir.

④ Then, desensitizing agents such as topical fluoride varnishes can be applied, and at home desensitizing toothpastes recommended. ④ Daha sonra, topikal flor vernikleri gibi desensitizasyon ajanları uygulanabilir ve evde desensitizan diş macunları önerilir.

⑤ Many restorative options have been proposed, such as direct composite restorations, bonded cast metal restorations, removable partial dentures, orthodontic treatment, crown lengthening procedures and protective splints. ⑤ Direkt kompozit restorasyonlar, bağlanmış döküm metal restorasyonlar, çıkarılabilir parsiyel protezler, ortodontik tedavi, kron boyu uzatma prosedürleri ve koruyucu splintler gibi birçok restoratif seçenek önerilmiştir.

⑥ The decision to restore the dentition depends on the needs of the patient, the severity of tooth surface loss and whether tooth surface loss is active. ⑥ Dişlerin restorasyon kararı, hastanın ihtiyaçlarına, diş yüzeyi kaybının şiddetine ve kaybın aktif olup olmadığına bağlıdır.

⑦ The use of adhesive materials to replace lost tooth structure can be performed as a conservative and cost-effective approach before a more permanent solution of crowns or veneers is considered. ⑦ Kaybedilen diş dokusunu yerine koymak için adeziv materyallerin kullanımı, kron veya veneer gibi daha kalıcı çözümler düşünülmeden önce koruyucu ve maliyet etkin bir yaklaşım olarak yapılabilir.

① When a diagnosis of bruxism has been confirmed, it is recommended that the patient buy a full-coverage acrylic occlusal splint to prevent further bruxism. ① Bruksizm tanısı doğrulandığında, hastanın daha fazla bruksizmi önlemek için tam kaplamalı akrilik oklüzal splint satın alması önerilir.

② Patients must be monitored closely, with clinical photographs 6–12 monthly to evaluate if the tooth surface loss is being prevented. ② Diş yüzeyi kaybının önlenip önlenmediğini değerlendirmek için hastalar yakından izlenmeli ve 6–12 ayda bir klinik fotoğraflar çekilmelidir.

① It is important to record severity of tooth wear for monitoring purposes, helping to differentiate between pathological and physiological tooth surface loss. ① Takip amaçları için diş aşınmasının şiddetini kaydetmek önemlidir; bu, patolojik ve fizyolojik diş yüzeyi kaybını ayırt etmeye yardımcı olur.

② It is essential to determine whether the tooth wear is ongoing or has stabilized. ② Diş aşınmasının devam edip etmediğinin ya da stabilize olup olmadığının belirlenmesi esastır.

③ However where generalised, the underlying cause can be assumed to be bruxism. ③ Ancak, aşınma yaygın ise, altında yatan nedenin bruksizm olduğu varsayılabilir.

④ In fast-progressing cases, there is commonly a coexisting erosive diet contributing to tooth surface loss. ④ Hızlı ilerleyen vakalarda, genellikle diş yüzeyi kaybına katkıda bulunan eş zamanlı bir aşındırıcı diyet bulunur.

① To manage the condition, it is important to first diagnose it, describing the type of tooth surface loss, its severity and location. ① Durumu yönetmek için, öncelikle diş yüzeyi kaybının tipi, şiddeti ve konumu tanımlanarak teşhis edilmesi önemlidir.

② The examination should include assessment of: ② Muayene aşağıdaki değerlendirmeleri içermelidir:

③ Temporomandibular joint function and associated musculature ③ Temporomandibular eklem fonksiyonu ve ilişkili kasların değerlendirilmesi

④ Orthodontic examination ④ Ortodontik muayene

⑤ Intra oral soft tissue analysis ⑤ Ağız içi yumuşak doku analizi

⑥ Hard tissue analysis ⑥ Sert doku analizi

⑦ Location and severity of tooth wear ⑦ Diş aşınmasının yeri ve şiddeti

⑧ Social history, particularly diet ⑧ Sosyal öykü, özellikle beslenme alışkanlıkları

① Indications of attrition can include ① Aşınmanın belirtileri şunları içerebilir:

① Tooth discolouration: A yellow appearance of the tooth surface may be due to the enamel being worn away, exposing the darker yellower dentin layer underneath. ① Diş renginde değişiklik: Diş yüzeyinin sararması, mine tabakasının aşınarak altında daha koyu ve sarımsı dentin tabakasının açığa çıkmasından kaynaklanabilir.

② Altered occlusion due to decreasing vertical height, or occlusal vertical dimension. ② Düşen dikey yükseklik veya oklüzal dikey boyut nedeniyle değişmiş oklüzyon.

③ Compromised periodontal support can result in tooth mobility and drifting of teeth ③ Zayıflamış periodontal destek dişlerde hareketlilik ve yer değiştirmeye yol açabilir.

④ Loss in posterior occlusal stability ④ Posterior oklüzal stabilitenin kaybı.

⑤ Mechanical failure of restorations ⑤ Restorasyonların mekanik olarak başarısız olması.

① Attrition may be entirely asymptomatic, or there may be dentin hypersensitivity secondary to loss of the enamel layer, or tenderness of the periodontal ligament caused by occlusal trauma. ① Aşınma tamamen belirti vermeyebilir veya mine tabakasının kaybına bağlı olarak dentin hassasiyeti ya da oklüzal travmaya bağlı periodontal ligament hassasiyeti olabilir.

① This results in loss of tooth characteristics including rounding or sharpening of incisal edges, loss of cusps and fracturing of teeth. ① Bu, diş özelliklerinin kaybına yol açar; kesici uçların yuvarlanması veya sivrileşmesi, tüberküllerin kaybı ve dişlerde kırılmalar gibi.

② Enamel of molar teeth may appear thin and flat. ② Azı dişlerinin mine tabakası ince ve düz görünebilir.

③ When in occlusion the teeth may appear the same height which is particularly apparent for anterior teeth. ③ Oklüzyonda dişler aynı yükseklikte görünebilir; bu durum özellikle ön dişlerde belirgindir.

① In addition to other occlusal factors, independent variables such as male gender, bruxism, and loss of molar occlusal contact, edge-to-edge relation of incisors, unilateral buccolingual cusp-to-cusp relation, and unemployment have been identified in affecting occlusal wear. ① Diğer oklüzal faktörlere ek olarak, erkek cinsiyeti, bruksizm, molar oklüzal kontak kaybı, kesicilerin uç uca ilişkisi, tek taraflı bucco-lingual cusp-to-cusp ilişkisi ve işsizlik gibi bağımsız değişkenlerin oklüzal aşınmayı etkilediği belirlenmiştir.

① Tooth wear is typically seen in the elderly and can be referred to as a natural aging process. ① Diş aşınması genellikle yaşlılarda görülür ve doğal bir yaşlanma süreci olarak adlandırılabilir.

② Attrition, abrasion, erosion or a combination of these factors are the main reasons for tooth wear in elderly people who retain their natural teeth. ② Bruksizm (aşınma), abrazyon, erozyon veya bu faktörlerin kombinasyonu, doğal dişlerini koruyan yaşlılarda diş aşınmasının temel nedenleridir.

③ This tooth wear can be pathological or physiological. ③ Bu diş aşınması patolojik veya fizyolojik olabilir.

④ The number of teeth with incisal or occlusal wear increases with age. ④ Kesici veya oklüzal aşınmaya sahip diş sayısı yaşla birlikte artar.

① Erosion softens the dental hard tissues making them more susceptible to attrition. ① Erozyon, diş sert dokularını yumuşatarak onları aşınmaya karşı daha hassas hale getirir.

② Thus, if erosion and bruxism both exist, surface loss due to attrition is faster. ② Bu nedenle, eğer hem erozyon hem de bruksizm birlikte mevcutsa, aşınmaya bağlı yüzey kaybı daha hızlı olur.

③ Severe attrition in young patients is usually associated with erosive factors in their diets. ③ Genç hastalardaki şiddetli aşınma genellikle diyetlerindeki erozyon faktörleri ile ilişkilidir.

④ The different physiological processes of tooth wear (abrasion, attrition and erosion) usually occur simultaneously and rarely work individually. ④ Diş aşınmasının farklı fizyolojik süreçleri (abrazyon, aşınma ve erozyon) genellikle aynı anda gerçekleşir ve nadiren tek başına çalışırlar.

⑤ Therefore, it is important to understand these tooth wear processes and their interactions to determine causes of tooth surface loss. ⑤ Bu nedenle, diş yüzeyi kaybının nedenlerini belirlemek için bu aşınma süreçlerini ve etkileşimlerini anlamak önemlidir.

⑥ Demineralization of the tooth surface due to acids can cause occlusal erosion as well as attrition. ⑥ Asitlerin neden olduğu diş yüzeyi demineralizasyonu, oklüzal erozyonun yanı sıra aşınmaya da yol açabilir.

⑦ Wedge-shaped cervical lesions are commonly found in association with occlusal erosion and attrition. ⑦ Kama şeklindeki servikal lezyonlar genellikle oklüzal erozyon ve aşınma ile birlikte bulunur.

① The etiology of dental attrition is multifactorial one of the most common causes of attrition is bruxism, one of the major causes being the use of entactogenic drugs. ① Diş aşınmasının etiyolojisi multifaktöriyeldir; aşınmanın en yaygın nedenlerinden biri bruksizmdir ve önemli nedenlerden biri entaktogenik ilaçların kullanımıdır.

② Bruxism is the para-functional movement of the mandible, occurring during the day or night. ② Bruksizm, gündüz veya gece meydana gelen mandibulanın parafonksiyonel hareketidir.

③ It can be associated with presence of audible sound when clenching or grinding the teeth. ③ Dişleri sıkarken veya gıcırdatırken işitilebilir seslerin varlığı ile ilişkilendirilebilir.

④ This is usually reported by parents or partners if the grinding occurs during sleep. ④ Bu durum genellikle uyku sırasında gıcırdatma olursa ebeveynler veya eşler tarafından bildirilir.

⑤ In some cases, dental erosion is also associated with severe dental attrition. ⑤ Bazı durumlarda, şiddetli diş aşınması ile birlikte diş erozyonu da görülür.

sıkma

① Apart from the location of the above cervical lesions, attrition is also a tooth loss that is apart from caries. ① Yukarıdaki servikal lezyonların yeri dışında, aşınma (attrition) da çürükten bağımsız bir diş kaybıdır.

② Dental attrition is tooth wear caused by tooth to tooth contact. ② Diş aşınması, dişlerin birbirine temasından kaynaklanan diş aşınmasıdır.

③ Attrition occurs as a result of opposing tooth surfaces contacting. ③ Aşınma, karşıt diş yüzeylerinin temas etmesi sonucu oluşur.

④ The contact can affect cuspal, incisal and proximal surface areas. (Well-defined wear facets appear on tooth cusps or ridges). ④ Temas, dişlerin tüberkül, kesici ve komşu yüzey bölgelerini etkileyebilir. (Diş tüberkül veya sırtlarında belirgin aşınma yüzeyleri oluşur).

⑤ This can be caused by several factors, including parafunctional habits such as bruxism or clenching, developmental defects, hard or rough-textured diet, and absence of posterior teeth support. ⑤ Bu, bruksizm veya sıkma gibi parafonksiyonel alışkanlıklar, gelişimsel defektler, sert veya pütürlü dokuya sahip diyet ve posterior diş desteğinin olmaması gibi çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir.

⑥ If the natural teeth oppose or occlude with porcelain restorations, then accelerated attrition of the natural teeth may result. ⑥ Doğal dişler porselen restorasyonlarla karşılaştığında veya kapanış yaptığında, doğal dişlerde hızlanmış aşınma meydana gelebilir.

⑦ Similarly, when an edge to edge class III incisal relationship is present dental attrition can occur. ⑦ Benzer şekilde, kenetleşmiş sınıf III kesici ilişkisi varsa diş aşınması oluşabilir.

⑧ The underlying cause of attrition may be related to the temporomandibular joint as a disruption or dysfunction of the joint can result in compromised function and complications such as bruxism and clenching of the jaw may arise. ⑧ Aşınmanın temel nedeni temporomandibular eklem ile ilgili olabilir; eklemdeki bozukluk veya işlev kaybı, fonksiyonun bozulmasına yol açabilir ve bruksizm ile çene sıkma gibi komplikasyonlar ortaya çıkabilir.

① Apart from the location of the above cervical lesions, attrition is also a tooth loss that is apart from caries. ① Yukarıdaki servikal lezyonların yeri dışında, aşınma (attrition) da çürükten bağımsız bir diş kaybıdır.

② Dental attrition is tooth wear caused by tooth to tooth contact. ② Diş aşınması, dişlerin birbirine temasından kaynaklanan diş aşınmasıdır.

③ Attrition occurs as a result of opposing tooth surfaces contacting. ③ Aşınma, karşıt diş yüzeylerinin temas etmesi sonucu oluşur.

④ The contact can affect cuspal, incisal and proximal surface areas. (Well-defined wear facets appear on tooth cusps or ridges). ④ Temas, dişlerin tüberkül, kesici ve komşu yüzey bölgelerini etkileyebilir. (Diş tüberkül veya sırtlarında belirgin aşınma yüzeyleri oluşur).

⑤ This can be caused by several factors, including parafunctional habits such as bruxism or clenching, developmental defects, hard or rough-textured diet, and absence of posterior teeth support. ⑤ Bu, bruksizm veya sıkma gibi parafonksiyonel alışkanlıklar, gelişimsel defektler, sert veya pütürlü dokuya sahip diyet ve posterior diş desteğinin olmaması gibi çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir.

⑥ If the natural teeth oppose or occlude with porcelain restorations, then accelerated attrition of the natural teeth may result. ⑥ Doğal dişler porselen restorasyonlarla karşılaştığında veya kapanış yaptığında, doğal dişlerde hızlanmış aşınma meydana gelebilir.

⑦ Similarly, when an edge to edge class III incisal relationship is present dental attrition can occur. ⑦ Benzer şekilde, kenetleşmiş sınıf III kesici ilişkisi varsa diş aşınması oluşabilir.

⑧ The underlying cause of attrition may be related to the temporomandibular joint as a disruption or dysfunction of the joint can result in compromised function and complications such as bruxism and clenching of the jaw may arise. ⑧ Aşınmanın temel nedeni temporomandibular eklem ile ilgili olabilir; eklemdeki bozukluk veya işlev kaybı, fonksiyonun bozulmasına yol açabilir ve bruksizm ile çene sıkma gibi komplikasyonlar ortaya çıkabilir.

When noncarious cervical lesions are seen associated with periodontal defects and gingival recession, periodontal treatment becomes necessary. ① Periodontal defektler ve gingival çekilme ile birlikte nonkarious servikal lezyonlar görüldüğünde, periodontal tedavi gerekli olur.

② It involves periodontal surgery to cover exposed roots using free gingival grafts, coronally advanced flaps or guided tissue regeneration. ② Açığa çıkan kökleri kapatmak için serbest gingival greftler, koronale ilerletilmiş flepler veya rehber doku rejenerasyonu kullanılarak periodontal cerrahi yapılır.

③ Since many people are retaining their teeth for longer time, the incidence of cervical lesions (both carious and noncarious) have been increased. ③ İnsanlar dişlerini daha uzun süre korudukça, servikal lezyonların (hem çürük hem de çürüksüz) görülme sıklığı artmıştır.

④ Most of the noncarious cervical lesions are seen in general in geriatric population. ④ Nonkarious servikal lezyonların çoğu genellikle yaşlı popülasyonda görülür.

⑤ When tooth loss becomes significant it causes loss of esthetics and function, thus dentist should know all the treatment options required for tooth wear. ⑤ Diş kaybı önemli boyuta ulaştığında estetik ve fonksiyon kaybına neden olur, bu yüzden diş hekiminin diş aşınması için gerekli tüm tedavi seçeneklerini bilmesi gerekir.

⑥ Many restorative materials are available for restoration of cervical lesions, among these microfilled and flowable composites are considered in esthetic areas, and glass ionomers and amalgam are preferred in nonesthetic areas. ⑥ Servikal lezyonların restorasyonu için birçok materyal vardır; bunlar arasında mikro dolgulu ve akışkan kompozitler estetik bölgelerde tercih edilirken, cam iyonomerler ve amalgam estetik olmayan bölgelerde tercih edilir.

① When cervical lesion involves pulp, it becomes necessary for endodontic therapy. ① Servikal lezyon pulpa dokusunu etkilediğinde, endodontik tedavi gerekli hale gelir.

② After root canal treatment, the tooth should be restored to normal function and esthetics by post placement and full coverage restoration. ② Kanal tedavisinden sonra, dişin normal fonksiyon ve estetiği sağlanmak üzere post yerleştirilerek tam kaplama restorasyon yapılmalıdır.

① Composites are the choice. (Microfilled composites are the material of choice for restoration of cervical lesions because they are esthetic in nature, offer better finish and have low modulus of elasticity which allows them to flex during tooth flexure). ① Kompozitler tercih edilen materyaldir. (Mikrodolgulu kompozitler, estetik yapıları, daha iyi yüzey bitişi sağlamaları ve düşük elastiklik modülüne sahip olmaları nedeniyle diş esnemesi sırasında esneyebilmelerine olanak tanıması sebebiyle servikal lezyonların restorasyonu için tercih edilen materyaldir).

② Glass ionomer cements are used to restore cervical lesion mainly because of their fluoride release quality (anticariogenicity) and chemical bonding to tooth structure. ② Cam iyonomer simanlar, esas olarak flor salınımı özellikleri (antikariyojenik etkisi) ve diş yapısına kimyasal olarak bağlanmaları nedeniyle servikal lezyonların restorasyonunda kullanılır.

③ Amalgam is indicated for cervical lesions when esthetics is not important, moisture control is difficult and for partial denture abutment teeth, because amalgam is more resistant to wear. ③ Amalgam, estetiğin önemli olmadığı durumlarda, nem kontrolünün zor olduğu vakalarda ve parsiyel protez destek dişleri için tercih edilir; çünkü amalgam aşınmaya karşı daha dayanıklıdır.

① However, where esthetics is not of much concern like in posterior teeth, the material of choice for restoration is silver amalgam or direct filling gold because of their superior physical properties and durability. ① Ancak, estetiğin çok önemli olmadığı, örneğin posterior dişlerde, restorasyon için tercih edilen materyal üstün fiziksel özellikleri ve dayanıklılığı nedeniyle gümüş amalgam veya direkt dolgulu altındır.

② Although the type of tooth preparation for restoration of a cervical lesion is class V for all restorative materials, there are certain modifications in preparation design for different restorative materials. ② Servikal lezyonların restorasyonu için diş preparasyonu tipi tüm restoratif materyallerde sınıf V olmasına rağmen, farklı restoratif materyaller için preparasyon tasarımında bazı değişiklikler vardır.

③ (Composite, glass ionomer, hybrid ionomers and amalgam are used for restorative purpose. Features of the materials were explained in previous lessons). ③ (Restoratif amaçla kompozit, cam iyonomer, hibrit iyonomerler ve amalgam kullanılır. Materyallerin özellikleri önceki derslerde açıklanmıştır).

① Though noncarious cervical lesion can be restored using either of the restorative material used for carious cervical lesion, i.e. composites, silver amalgam, glass ionomer or direct filling gold, ① Karsız servikal lezyon, karsiyel servikal lezyonlarda kullanılan restoratif materyallerden herhangi biri ile restore edilebilse de, yani kompozitler, gümüş amalgam, cam iyonomer veya direkt dolgulu altın ile,

② choice of materials are composites or resin modified glass ionomer cements because they: ② tercih edilen materyaller kompozitler veya rezin modifiye cam iyonomer simanlar olmalıdır çünkü bunlar:

③ Require minimum tooth preparation ③ Minimum diş preparasyonu gerektirirler

④ Achieve retention by forming a bond with tooth tissues ④ Diş dokularıyla bağ oluşturarak tutuculuk sağlarlar

⑤ Offer good esthetics. ⑤ İyi estetik sunarlar.

① Restoration of noncarious cervical lesion is important for the following reasons: ① Karsız servikal lezyonların restorasyonu aşağıdaki nedenlerle önemlidir:

② To maintain the structural integrity of the tooth ② Dişin yapısal bütünlüğünü korumak için

③ To treat sensitivity of the tooth ③ Diş hassasiyetini tedavi etmek için

④ To maintain esthetics ④ Estetiği korumak için

⑤ To protect pulp ⑤ Pulpu korumak için

⑥ To maintain the health of the periodontium ⑥ Periodonsiyum sağlığını korumak için

⑦ To prevent caries. ⑦ Çürüğü önlemek için.

⑧ The first step for the treatment of cervical lesion is restoration of the defective part of tooth. ⑧ Servikal lezyonun tedavisinde ilk adım, dişteki defektif kısmın restorasyonudur.

⑨ But if there has been pulpal involvement or if cervical lesion is associated with severe gingival recession or periodontal defect, the tooth may require endodontic or periodontal therapy respectively or the combination of both so as to achieve better prognosis. ⑨ Ancak pulpal tutulum varsa veya servikal lezyon şiddetli gingival resesyon veya periodonsiyal defekt ile ilişkiliyse, daha iyi prognoz sağlamak amacıyla diş sırasıyla endodontik veya periodonsiyal tedaviye veya her ikisinin kombinasyonuna ihtiyaç duyabilir.

① The primary objective of preventive management is removal of the etiological factors. ① Koruyucu yönetimin birincil amacı etiyolojik faktörlerin ortadan kaldırılmasıdır.

② After taking history regarding dietary habits, brushing habits, abnormal habits like bruxism, following preventive measures should be taken to prevent unusual tooth loss: ② Beslenme alışkanlıkları, fırçalama alışkanlıkları ve bruksizm gibi anormal alışkanlıklar ile ilgili öykü alındıktan sonra, alışılmadık diş kaybını önlemek için aşağıdaki koruyucu önlemler alınmalıdır:

③ Proper toothbrushing technique using soft bristle toothbrush ③ Yumuşak kıllı diş fırçası kullanarak doğru diş fırçalama tekniği

④ Use of less abrasive dentifrice ④ Daha az aşındırıcı diş macunu kullanımı

⑤ Correct occlusal disharmony to reduce occlusal stresses ⑤ Oklüzal stresleri azaltmak için oklüzal uyumsuzluğun düzeltilmesi

⑥ Restrict intake of acidic foods and acid producing diet ⑥ Asitli yiyecekler ve asit üreten diyetin kısıtlanması

⑦ Use of sodium bicarbonate mouthrinse in patients with gastric regurgitation ⑦ Gastrik regürjitasyonu olan hastalarda sodyum bikarbonatlı ağız gargarası kullanımı

⑧ Use of orthodontic appliances to prevent bruxism and clenching ⑧ Bruksizm ve diş sıkmayı önlemek için ortodontik aparey kullanımı

⑨ Correct ill fitting metal clasps or denture ⑨ Uygun olmayan metal kancaların veya protezin düzeltilmesi

⑩ Correction of abnormal habits like holding pins or pipes, nail biting, etc. ⑩ İğne veya pipo tutma, tırnak yeme gibi anormal alışkanlıkların düzeltilmesi

⑪ Topical fluoride application ⑪ Topikal florür uygulaması

⑫ Psychiatric consultation in patients with anorexia nervosa ⑫ Anoreksiya nervoza hastalarında psikiyatrik konsültasyon

① One of the important steps for the treatment of noncarious cervical lesion is careful concern of the etiology and progression of the lesion. ① Karsinojenik olmayan servikal lezyonların tedavisinde önemli adımlardan biri, lezyonun etiyolojisi ve ilerleyişine dikkatli bir şekilde yaklaşmaktır.

② To reach at accurate diagnosis careful history of the patient should be taken. ② Doğru tanıya ulaşmak için hastanın öyküsü dikkatlice alınmalıdır.

③ Without determination of the etiological factors, successful results of treatment may not be obtained. ③ Etiyolojik faktörler belirlenmeden, tedavinin başarılı sonuçları elde edilemeyebilir.

④ Management of noncarious cervical lesion is done in two phases ④ Karsinojenik olmayan servikal lezyonların yönetimi iki aşamada yapılır:

• Preventive management

• Koruyucu yönetim

• Restorative management.

• Restoratif yönetim.

① In patients with abnormal occlusal problems and subsequently cervical tooth loss, following can be seen on the radiographs: ① Anormal oklüzyon problemleri olan ve ardından servikal diş kaybı gelişen hastalarda, radyografilerde aşağıdakiler görülebilir:

② Root resorptions, hypercementosis ② Kök rezorpsiyonları, hipersementoz

③ Widening of periodontal ligament ③ Periodontal ligament genişlemesi

④ Vertical bone loss ④ Vertikal kemik kaybı

⑤ Thickening of lamina dura ⑤ Lamina dura kalınlaşması

⑥ Calcification of pulp space ⑥ Pulpa boşluğunun kalsifikasyonu

tabak şeklinde veya kama şeklinde

① The clinician should look for the clinical appearance of teeth for erosion, abrasion and/or abfraction which can be broad, shallow saucer shaped defect or notched ‘V’ shaped defect with sharp margins or wedge shaped defect. ① Klinik hekim, dişlerde erozyon, aşınma ve/veya abfraksiyon belirtilerine bakmalıdır; bu belirtiler geniş, sığ tabak şeklinde, çentikli ‘V’ şeklinde keskin kenarlı ya da kama şeklinde defektler olabilir.

② Look for any abnormal signs of traumatic occlusion like mobile teeth, tilted teeth, abnormal tooth wear, cross bite, deep bite, poorly occluding teeth, with malalignment and open contacts, etc. ② Hareketli dişler, eğik dişler, anormal diş aşınması, çapraz kapanış, derin kapanış, kötü kapanan dişler, malpozisyon ve açık temaslar gibi travmatik oklüzyona dair anormal belirtiler aranmalıdır.

③ These occlusal problems can result in noncarious cervical tooth loss. ③ Bu oklüzal problemler, çürük dışı servikal diş kaybına neden olabilir.

① While taking history of patient, following things are kept in mind: ① Hastanın anamnezi alınırken aşağıdaki hususlar göz önünde bulundurulur:

② Dietary habits of patient: Overconsumption of citrus fruits, aerated drinks, pickled food and vitamin C sources can cause erosive tooth loss. ② Hastanın beslenme alışkanlıkları: Aşırı narenciye meyvesi, gazlı içecekler, turşu ve C vitamini içeren besinlerin fazla tüketimi erozif diş kaybına yol açabilir.

③ Occupation of patient: Erosion is most commonly seen in patients working in metal plating or battery manufacture industries. ③ Hastanın mesleği: Metal kaplama veya pil üretimi yapan hastalarda erozyon daha sık görülür.

④ General health of patient: Erosion is most commonly seen in patients with gastrointestinal ulcers and hiatus hernia. ④ Hastanın genel sağlığı: Gastrointestinal ülserler ve hiatus hernisi olan hastalarda erozyon daha yaygındır.

⑤ Brushing habits: Dentist should ask about brushing technique, brush, type and nature of dentifrice as these factors are responsible for abrasion of teeth. ⑤ Fırçalama alışkanlıkları: Diş hekimi, diş fırçalama tekniği, kullanılan fırça, diş macunu türü ve yapısı hakkında soru sormalıdır; çünkü bu faktörler diş aşınmasına neden olabilir.

⑥ Abnormal habits: Bruxism, clenching, grinding or any other habit which poses deleterious effect on occlusion should be asked about. ⑥ Anormal alışkanlıklar: Bruksizm, diş sıkma, gıcırdatma veya oklüzyona zarar veren diğer alışkanlıklar hakkında bilgi alınmalıdır.

① Diagnosis of noncarious cervical lesions starts with history taking. ① Nonkaryöz servikal lezyonların tanısı, anamnez alınması ile başlar.

② A careful history taking and proper clinical examination are mandatory to reach at correct diagnosis. ② Doğru tanıya ulaşmak için dikkatli bir anamnez alınması ve uygun klinik muayene zorunludur.

① Usually a single tooth or sometimes in several teeth is involved in abfraction lesion. ① Abfraksiyon lezyonları genellikle tek bir dişi veya bazen birkaç dişi etkiler.

② Seen as sharply defined wedge shaped depression ② Keskin sınırlara sahip kama şeklinde bir çöküntü olarak görülür.

③ Most commonly seen on the buccal surface of mandibular teeth. ③ En sık alt çene dişlerinin yanak (buccal) yüzeyinde görülür.

④ In early stages, lesion appears as minor irregular crack or fracture line on the enamel surface. In late stages, it appears as notch extending into dentin. ④ Erken aşamalarda, lezyon mine yüzeyinde küçük düzensiz çatlak veya kırık çizgisi olarak görünür. Geç aşamalarda ise dentine kadar uzanan bir çentik şeklindedir.

⑤ These lesions are affected by lateral forces and there is an unaffected tooth next to the affected tooth. ⑤ Bu lezyonlar yanlamasına kuvvetlerden etkilenir ve etkilenen dişin yanında etkilenmemiş bir diş bulunur.

⑥ They are rarely seen in the lingual of the teeth. ⑥ Nadir olarak dişlerin dil (lingual) yüzeyinde görülürler.

① Abrasion results in saucer shaped or wedge shaped indentation with a smooth, shiny surface ① Abrasyon, pürüzsüz ve parlak bir yüzeye sahip tabak şeklinde veya kama şeklinde çöküntülere neden olur.

② Commonly affected teeth are canines and premolars ② En çok etkilenen dişler köpek dişleri ve küçük azı dişleridir.

③ Usually occurs on the exposed root surfaces but may also occur elsewhere, such as on incisal surface in pipe smokers and tailors holding needle with anterior teeth ③ Genellikle açıkta kalan kök yüzeylerinde görülür, ancak pipo içenlerde kesici yüzeyde veya terzilerin ön dişleriyle iğne tutması gibi başka yerlerde de ortaya çıkabilir.

④ Most commonly seen toothbrush abrasions are unilateral in nature ④ En yaygın görülen diş fırçası kaynaklı abrasyonlar tek taraflıdır.

⑤ Lesion has sharply defined margins and internal angles ⑤ Lezyonun keskin sınırları ve iç açılar vardır.

① Broad saucer shaped or irregular depressions in the cervical area usually on the facial tooth surface ① Geniş, tabak şeklinde ya da düzensiz çöküntüler, genellikle dişin servikal bölgesinde ve yüzeysel olarak bulunur.

② The surface appears smooth, hard and polished ② Yüzey, pürüzsüz, sert ve parlak görünür.

③ Commonly seen at gingival third of the labial surface of anterior teeth ③ Ön dişlerin dudak yüzeyinin gingival üçte birlik bölümünde yaygın olarak görülür.

④ Erosive lesion is generally glazed and has no demarcation from adjacent surface ④ Erozyon lezyonu genellikle cam gibi parlaktır ve bitişik yüzeylerden belirgin bir sınırı yoktur.

⑤ The tooth is sensitive to chemical, physical and mechanical stimuli ⑤ Diş kimyasal, fiziksel ve mekanik uyaranlara karşı hassastır.

① These are wedge type defects usually occur in cervical areas of tooth due to excessive occlusal stresses or parafunctional habits such as bruxism. ① Bunlar genellikle aşırı oklüzal stresler veya bruksizm gibi parafonksiyonel alışkanlıklar nedeniyle dişlerin servikal bölgelerinde oluşan kama tipi defektlerdir.

② Abfractions are the microfractures which appear in the enamel on cervical area of tooth, and flexe under heavy loads. ② Abfraksiyonlar, dişin servikal bölgesinde mine üzerinde görülen mikroçatlaklardır ve ağır yükler altında esnerler.

③ Abfraction lesion appears as a wedge shaped defect with sharp line angles. ③ Abfraksiyon lezyonu, keskin hat açılarla kama şeklinde bir defekt olarak görünür.

④ In the early stages they may appear as minor irregular cracks or fracture lines or wedge shaped defects in the cervical region of the tooth. ④ Erken evrelerde, dişin servikal bölgesinde küçük düzensiz çatlaklar, kırık çizgileri veya kama şeklinde defektler olarak ortaya çıkabilirler.

⑤ But in later stages, they appear as grooves extending into dentin. ⑤ Ancak ilerleyen evrelerde dentine uzanan oluklar şeklinde görünürler.

⑥ Etiology (In 1984, Lee and Eakle described lateral forces as the cause of the breakdown of the tooth structure. ⑥ Etiyoloji (1984 yılında Lee ve Eakle, diş yapısının bozulmasının nedeni olarak yan kuvvetleri tanımlamıştır.

⑦ Grippo showed that the forces could be static, such as those produced by swallowing and clenching, or cyclic, those generated during chewing action. ⑦ Grippo ise bu kuvvetlerin yutkunma ve sıkma gibi statik ya da çiğneme sırasında oluşan döngüsel kuvvetler olabileceğini göstermiştir.

⑧ The abfractive lesions are caused by flexure and ultimate material fatigue of susceptible teeth at locations away from the point of loading. ⑧ Abfraktif lezyonlar, yükleme noktasından uzak bölgelerde hassas dişlerin bükülmesi ve nihai malzeme yorgunluğu nedeniyle oluşur.

⑨ The breakdown is dependent on the magnitude, duration, frequency and location of the forces. ⑨ Bozulma, kuvvetlerin büyüklüğüne, süresine, sıklığına ve konumuna bağlıdır.

⑩ If a tooth has an abfraction, the occlusal loading on the tooth can be tested in centric occlusion and in excursive movements with occlusal marking paper. ⑩ Eğer bir dişte abfraksiyon varsa, diş üzerindeki oklüzal yükleme, merkezi oklüzyon ve hareketli oklüzyon hareketlerinde oklüzal işaretleme kağıdıyla test edilebilir.

⑪ The tooth with abfraction will show a heavy marking on one of the inclines of a cusp. ⑪ Abfraksiyonlu dişte, bir tüberün eğimlerinden birinde yoğun işaretleme görülecektir.

⑫ This damaging lateral force produces stress lines in the tooth and results in tooth breakdown. ⑫ Bu zararlı yan kuvvet, dişte stres çizgileri oluşturur ve dişin bozulmasına yol açar.

⑬ If during lateral excursions, there is cuspid rise, the loading forces of the excursive movement will be directed into the canines. ⑬ Yan hareketler sırasında, kanin yükselmesi varsa, hareketli oklüzyon kuvvetleri kaninlere yönlendirilir.

⑭ Abfractions are commonly found in cases where malaligned canines cause initial lateral guidance forces to be exerted on the lingual incline of the buccal cusp of the maxillary premolar. ⑭ Abfraksiyonlar, maloklüzyonlu kaninlerin maksiller premoların bukkal tüberünün lingual eğimine ilk yan rehberlik kuvvetlerini uyguladığı durumlarda sıkça görülür.

① Abnormal oral habits ① Anormal ağız alışkanlıkları

② – Use of toothpicks ② – Kürdan kullanımı

③ – Finger nail biting ③ – Tırnak yeme

① Faulty oral hygiene practice ① Hatalı ağız hijyeni uygulamaları

② – Horizontal brushing technique or improper brushing technique ② – Yatay fırçalama tekniği ya da yanlış fırçalama tekniği

③ – Overzealous brushing ③ – Aşırı istekli (şiddetli) fırçalama

④ – Use of toothbrush with hard bristles ④ – Sert kıllı diş fırçası kullanımı

⑤ – Use of abrasive toothpaste/toothpowder ⑤ – Aşındırıcı diş macunu ya da diş tozu kullanımı

⑥ – Excessive time, force and frequency of brushing ⑥ – Fırçalama süresinin, kuvvetinin ve sıklığının aşırı olması

⑦ – Excessive use of interproximal brushes ⑦ – Ara yüz fırçalarının aşırı kullanımı

① Abrasion is derived from Latin word abradere which means to scrape off. ① Abrasion (abrazyon) Latince “abradere” kelimesinden türetilmiştir ve “kazımak” anlamına gelir.

② Abrasion is the loss of tooth substance through some abnormal mechanical process other than tooth contact. ② Abrasion, dişler arası temas dışında anormal bir mekanik işlemle diş dokusunun kaybıdır.

③ Definition: It is defined as the loss of tooth substance induced by mechanical wear other than that of mastication ③ Tanım: Çiğneme dışındaki mekanik aşınma nedeniyle oluşan diş dokusu kaybı olarak tanımlanır.

① Occurs due to acids from ① Aşağıdaki kaynaklardan gelen asitler nedeniyle meydana gelir:

– Environmental origin – Çevresel kaynaklı

– Dietary origin – Diyetsel (beslenme kaynaklı)

– Medicinal origin – İlaç kaynaklı

② Environmental erosion ② Çevresel erozyon

i. Professional wine tasters, battery, electroplating chemical manufacture i. Profesyonel şarap tadımcıları, pil üretimi, elektro kaplama kimyasal üretimi

ii. Swimmers ii. Yüzücüler

③ Dietary origin: High intake of ③ Diyetsel kaynak: Aşırı tüketim durumunda

i. Citrus fruit and juices i. Narenciye meyveleri ve meyve suları

ii. Carbonated beverages ii. Gazlı içecekler

iii. Acidic fruit flavored candies iii. Asitli meyve aromalı şekerlemeler

iv. Pickled foods iv. Turşulu yiyecekler

④ Medicinal origin ④ İlaç kaynaklı

i. Aspirin i. Aspirin

ii. Vitamin C ii. C vitamini

iii. Iron tonics iii. Demir tonikleri

iv. Acidic mouthwashes iv. Asidik ağız gargaraları

① It occurs due to involvement of endogenous acids, mainly due to regurgitation of gastric acid into the oral cavity. ① Endojen asitlerin, özellikle mide asidinin ağız boşluğuna geri gelmesi (regürjitasyon) nedeniyle meydana gelir.

② This may occur in certain conditions such as: ② Bu durum aşağıdaki bazı durumlarda ortaya çıkabilir:

– Eating disorder – Yeme bozuklukları

i. Anorexia nervosa i. Anoreksiya nervoza

ii. Bulimia nervosa ii. Bulimiya nervoza

– Vomiting – Kusma

i. Recurrent vomiting i. Tekrarlayan kusma

ii. Psychogenic vomiting syndrome ii. Psikojenik kusma sendromu

iii. Drug induced vomiting iii. İlaç kaynaklı kusma

– Pregnancy morning sickness – Gebelikte sabah bulantısı

– Gastrointestinal disorder – Gastrointestinal bozukluklar

i. Peptic ulcer i. Peptik ülser

ii. Gastroenteritis ii. Gastroenterit

iii. Hiatus hernia iii. Hiatal herni (mide fıtığı)

– Chronic alcoholism – Kronik alkolizm

① It occurs due to involvement of endogenous acids, mainly due to regurgitation of gastric acid into the oral cavity. ① Endojen asitlerin, özellikle mide asidinin ağız boşluğuna geri gelmesi (regürjitasyon) nedeniyle meydana gelir.

② This may occur in certain conditions such as: ② Bu durum aşağıdaki bazı durumlarda ortaya çıkabilir:

– Eating disorder – Yeme bozuklukları

i. Anorexia nervosa i. Anoreksiya nervoza

ii. Bulimia nervosa ii. Bulimiya nervoza

– Vomiting – Kusma

i. Recurrent vomiting i. Tekrarlayan kusma

ii. Psychogenic vomiting syndrome ii. Psikojenik kusma sendromu

iii. Drug induced vomiting iii. İlaç kaynaklı kusma

– Pregnancy morning sickness – Gebelikte sabah bulantısı

– Gastrointestinal disorder – Gastrointestinal bozukluklar

i. Peptic ulcer i. Peptik ülser

ii. Gastroenteritis ii. Gastroenterit

iii. Hiatus hernia iii. Hiatal herni (mide fıtığı)

– Chronic alcoholism – Kronik alkolizm

① It is defined as a loss of tooth substance caused by a chemical process that does not involve known bacterial action. ① Bilinen bakteriyel etkiyi içermeyen kimyasal bir süreçle oluşan diş dokusu kaybı olarak tanımlanır.

② In general, erosion appears as sharply defined wedge shaped or irregular depression caused by chemicals in the cervical area usually on the facial tooth surface. ② Genellikle servikal bölgede, özellikle dişin yüzeyel kısmında, kimyasalların neden olduğu keskin sınırlı kama şeklinde veya düzensiz çöküntüler şeklinde görülür.

③ It is classified according to the source of the acid, i.e. either intrinsic or extrinsic. ③ Asit kaynağına göre sınıflandırılır; yani içsel (intrinsic) ya da dışsal (extrinsic) olabilir.

④ Intrinsic sources of acids originate in the stomach and are associated with eating disorders, such as anorexia and bulimia nervosa or with acid reflux and regurgitation. ④ İçsel asit kaynakları mide kökenlidir ve anoreksiya, bulimia nervoza gibi yeme bozuklukları ya da asit reflüsü ve regürjitasyon ile ilişkilidir.

⑤ Extrinsic sources are acids contained in dietary components, such as carbonated soft drinks and fruit and fruit juices. ⑤ Dışsal kaynaklar ise gazlı içecekler, meyveler ve meyve suları gibi besin bileşenlerinde bulunan asitlerdir.

① Noncarious cervical lesions are defined as any gradual loss of tooth structure characterized by the formation of smooth, polished surfaces, irrespective of their etiology. ① Etkene bakılmaksızın, düzgün ve cilalı yüzeylerin oluşumuyla karakterize edilen, diş dokusunun yavaş yavaş kaybı olarak tanımlanırlar.

② In these, loss of tooth structure occurs due to other lesions rather than caries. ② Bu lezyonlarda diş dokusu kaybı çürük dışı nedenlere bağlı olarak meydana gelir.

③ Noncarious cervical lesions can also be described as ‘wasting disease of the teeth’. ③ Çürüksüz servikal lezyonlar, dişlerin "aşındırıcı hastalığı" olarak da tanımlanabilir.

④ These lesions include abrasion, erosion and abfraction. ④ Bu lezyonlar aşınma (abrasion), erozyon (erosion) ve abfraksiyonu (abfraction) içerir.

⑤ These can occur pathologically, though they are seen in general associated with the aging process. ⑤ Bu lezyonlar patolojik olarak meydana gelebilir ancak genellikle yaşlanma süreciyle ilişkilidir.

⑥ These may show independently or simultaneously. ⑥ Bu lezyonlar tek başına ya da aynı anda bir arada görülebilir.

⑦ These are usually seen in more than 50 percent of the population. ⑦ Bu lezyonlar genellikle toplumun %50’sinden fazlasında görülür.

⑧ Noncarious cervical lesions cannot be referred as inflammatory lesions or developmental abnormalities but considered as regressive alteration of the teeth. ⑧ Çürüksüz servikal lezyonlar, inflamatuar lezyonlar veya gelişimsel anormallikler olarak değil; dişlerin gerileyici (regresif) değişimi olarak kabul edilir.

⑨ The clinical picture of these lesions can vary from shallow grooves to broad scooped out lesions, to large notched or wedge shaped defects. ⑨ Bu lezyonların klinik görünümü, yüzeyel oluklardan geniş oyuklara, büyük çentikli veya kama şeklindeki defektlere kadar değişebilir.

⑩ Improper diagnosis and thus treatment can cause continuous loss of tooth structure, dentin hypersensitivity, pulpal involvement or even the loss of tooth. ⑩ Yanlış tanı ve buna bağlı yanlış tedavi, sürekli diş dokusu kaybı, dentin hassasiyeti, pulpa tutulumu hatta diş kaybına yol açabilir.

⑪ The recent studies have shown improvements in the field of understanding etiology, diagnosis, treatment and prevention of these lesions. ⑪ Son çalışmalar bu lezyonların etiyolojisinin anlaşılması, tanısı, tedavisi ve önlenmesi konusunda ilerlemeler göstermiştir.

Diagnosis is best carried out with an explorer after cleaning the tooth surface. ① Tanı, diş yüzeyi temizlendikten sonra bir sond yardımıyla en iyi şekilde yapılır.

② Radiographs can be used as adjuncts but they should be free from overlapping or burnout. ② Radyografiler yardımcı olarak kullanılabilir ancak üst üste binme (overlapping) ya da yanma (burnout) olmamalıdır.

① Cross section of lesion shows a ‘V’ shape with a wide area of origin towards enamel and the apex of ‘V’ facing towards pulp. ① Lezyonun kesitinde, geniş başlangıç alanı mineye doğru olan ve ‘V’ şeklinde olup, apex’i pulpa yönüne bakan bir yapı görülür.

② Once the caries penetrate the dentinoenamel junction, they spread rapidly laterally and towards pulp ② Çürük dentinomine birleşimini geçtikten sonra, hızlı bir şekilde yanlara ve pulpa yönüne doğru yayılır.

③ More commonly seen in males than females ③ Erkeklerde kadınlara göre daha sık görülür.

① Commonly seen when there is periodontal attachment loss exposing the root surface. ① Kök yüzeyinin açığa çıktığı periodontal bağlantı kaybı durumlarında yaygın olarak görülür.

② Usual site of occurrence is at or apical to the CEJ ② Genellikle görüldüğü yer, semento-mine birleşiminde (CEJ) veya onun apikalindedir.

③ A cervical carious lesion can be shallow saucer shaped or deep notch shaped ③ Servikal çürük lezyonu, sığ tabak şeklinde ya da derin çentik şeklinde olabilir.

① Periodontal disease ① Periodontal hastalık

② Gingival recession ② Diş eti çekilmesi

③ Xerostomia ③ Ağız kuruluğu (kserostomi)

④ Poor oral hygiene ④ Kötü ağız hijyeni

⑤ Malocclusion ⑤ Maloklüzyon (kapanış bozukluğu)

⑥ Abfraction lesions ⑥ Abfraksiyon lezyonları

⑦ Tipped teeth which make areas of teeth inaccessible for cleaning ⑦ Temizlenmesi zor alanlar oluşturan eğilmiş dişler

⑧ Advanced age ⑧ İleri yaş

⑨ Medications that decrease the salivary flow ⑨ Tükürük akışını azaltan ilaçlar

⑩ Radiation therapy ⑩ Radyasyon tedavisi

① Carious cervical lesions are smooth surface lesions which are commonly seen in patients undergoing radiation therapy for treatment of malignancy or in patients with poor oral hygiene. ① Çürük servikal lezyonlar, malignite tedavisi için radyasyon terapisi gören hastalarda veya kötü ağız hijyeni olan hastalarda yaygın olarak görülen düzgün yüzey lezyonlarıdır.

② Root surface carious lesions are commonly seen on the root surfaces exposed to oral environment. They usually occur at or apical to the cementoenamel junction (CEJ). Most common reason for their occurrence is gingival recession, though there may be other reasons also. ② Kök yüzeyi çürük lezyonları genellikle ağız ortamına açık kök yüzeylerinde görülür. Genellikle semento-enamel birleşim yerinde (CEJ) veya apikalinde oluşurlar. Oluşmalarının en yaygın nedeni diş eti çekilmesidir, ancak başka nedenler de olabilir.

③ Carious cervical lesion can occur independently or in areas of abrasion, erosion and abfraction. These lesions are usually seen in the region of plaque accumulation, i.e. near the gingiva or under proximal contacts. ③ Çürük servikal lezyonlar bağımsız olarak veya aşınma, erozyon ve abfraksiyon bölgelerinde oluşabilir. Bu lezyonlar genellikle plak birikiminin olduğu bölgelerde, yani diş eti yakınında veya komşu diş temas noktalarının altında görülür.

① Classification of cervical lesion is based upon the etiology of the lesion: ① Servikal lezyonların sınıflandırılması lezyonun etiyolojisine (nedenine) dayanır:

② Carious cervical lesion ② Çürüksüz servikal lezyon

③ Noncarious cervical lesion ③ Çürüksüz servikal lezyon

④ – Erosion lesions ④ – Erozyon lezyonları

⑤ – Abrasion lesions ⑤ – Aşınma lezyonları

⑥ – Abfraction lesions ⑥ – Abfraksiyon lezyonları

① INTRODUCTION There are many lesions which affect the teeth apart from dental caries. ① GİRİŞ Diş çürüğü dışında dişleri etkileyen birçok lezyon vardır.

② Cervical lesions are those which occur because of loss of hard tooth tissue at the cemento-enamel junction. ② Servikal lezyonlar, semento-enamel birleşim yerinde sert diş dokusunun kaybı nedeniyle oluşan lezyonlardır.

③ According to GV Black, these lesions may be included under class V lesions because they are found at the gingival third of the facial and lingual surfaces of anterior and posterior teeth, though they can affect mesial and distal surface also. ③ GV Black’a göre, bu lezyonlar sınıf V lezyonları arasında yer alabilir çünkü ön ve arka dişlerin yüzeysel ve dilsel yüzeylerinin diş eti üçüncüsünde bulunurlar, ancak mezial ve distal yüzeyleri de etkileyebilirler.

④ In general, cervical lesions may occur either due to caries or other noncarious reasons which include abrasion, erosion and abfraction. ④ Genel olarak, servikal lezyonlar çürükten veya aşınma, erozyon ve abfraksiyon gibi diğer çürüksüz nedenlerden kaynaklanabilir.

⑤ Noncarious cervical lesions are etiologically and pathogenetically different from caries. ⑤ Çürüksüz servikal lezyonlar, neden ve hastalık oluşumu bakımından çürükten farklıdır.

⑥ Approximately 60 to 70 percent of cervical lesions fall under this category. ⑥ Yaklaşık %60 ila %70 oranında servikal lezyon bu kategoriye girer.

⑦ These are usually seen as physiological changes, though may be associated with other factors like trauma, bad habits, dietary habits, etc. ⑦ Genellikle fizyolojik değişiklikler olarak görülürler, ancak travma, kötü alışkanlıklar, beslenme alışkanlıkları gibi diğer faktörlerle ilişkili olabilirler.

① With conventional RT, xerostomia is permanent. ① Konvansiyonel radyoterapide, ağız kuruluğu (xerostomia) kalıcıdır.

② Salivary gland‑sparing techniques using IMRT (intensity‑modulated irradiation technique - yoğunluk ayarlı radyoterapi) have been now in use. ② Şu anda, tükürük bezlerini koruyan yöntemler olarak IMRT (yoğunluk ayarlı radyoterapi) kullanılmaktadır.

③ IMRT is rapidly emerging as the standard of care for head and neck cancer. ③ IMRT, baş ve boyun kanserleri için hızla standart tedavi yöntemi haline gelmektedir.

④ Salivary gland‑sparing IMRT is associated with a gradual recovery of salivary flow over time and improved quality‑of‑life as compared to conventional RT. ④ Tükürük bezlerini koruyan IMRT, konvansiyonel radyoterapiye kıyasla zamanla tükürük akışında kademeli iyileşme ve yaşam kalitesinde artış ile ilişkilidir.

⑤ A team including speech therapist, dietitian, dental specialist, and psychologist along with radiation oncology is required to deal with those complications and prevent to morbidity and mortality of head and neck cancer patients during and after radiotherapy. ⑤ Konuşma terapisti, diyetisyen, diş hekimi, psikolog ve radyasyon onkolojisi uzmanlarından oluşan bir ekip, baş ve boyun kanseri hastalarının radyoterapi sırasında ve sonrasında ortaya çıkan komplikasyonları yönetmek ve hastalık yükünü azaltmak için gereklidir.

1. Wear removable dentures or device as little as possible Çıkarılabilir protez veya cihazı mümkün olduğunca az kullanın

2. Don’t smoke Sigara içmeyin

3. Don’t drink alcohol Alkol kullanmayın

4. Use topical antibiotics Topikal (yerel) antibiyotik kullanın

5. Use pain killers as required Gerekirse ağrı kesici kullanın

6. Surgery to remove dead bone or rebuild bone of mouth and jaw Ağız ve çene kemiğindeki ölü kemiği çıkarmak veya kemiği yeniden inşa etmek için cerrahi müdahale

. Manage xerostomia Kuruluğu yönetmek

1. Prevent and minimize trismus Trizmusu önlemek ve azaltmak

2. Prevent and treat dental caries Diş çürüklerini önlemek ve tedavi etmek

3. Prevent post radiation osteonecrosis Radyasyon sonrası osteonekrozu önlemek

4. Detect tumor recurrence Tümörün tekrarlamasını tespit etmek

Fibrosis nedir? Fibrozis, vücuttaki dokuların normal yapısının bozulup, aşırı bağ dokusu (kollajen) birikmesi sonucu sertleşmesi ve kalınlaşması durumudur. Genellikle kronik iltihap veya doku hasarına bağlı olarak gelişir.

❶ Goals during radiotherapy ❶ Radyoterapi süresince hedefler

❷ Provide supportive care for oral mucositis ❷ Oral mukozit için destekleyici bakım sağlamak

❸ Provide treatment of oral candidiasis ❸ Oral kandidiyazis tedavisi sağlamak

❹ Manage xerostomia ❹ Kserostomiyi (ağız kuruluğunu) yönetmek

❺ Prevent trismus and fibrosis ❺ Trismus ve fibrozisi önlemek

❶ Goals during radiotherapy ❶ Radyoterapi süresince hedefler

❷ Provide supportive care for oral mucositis ❷ Oral mukozit için destekleyici bakım sağlamak

❸ Provide treatment of oral candidiasis ❸ Oral kandidiyazis tedavisi sağlamak

❹ Manage xerostomia ❹ Kserostomiyi (ağız kuruluğunu) yönetmek

❺ Prevent trismus and fibrosis ❺ Trismus ve fibrozisi önlemek

❶ Pretreatment goals ❶ Tedavi öncesi hedefler

❷ Eliminate potential source of infection ❷ Enfeksiyon potansiyel kaynaklarını ortadan kaldırmak

❸ Counsel patient about short‑ and long‑term complications of radiotherapy ❸ Radyoterapinin kısa ve uzun vadeli komplikasyonları hakkında hastayı bilgilendirmek

❹ Provide preventive care ❹ Koruyucu bakım sağlamak

❶ To minimize patient discomfort and morbidity, an understanding of the deleterious effects of radiotherapy is required. ❶ Hasta rahatsızlığını ve hastalık yükünü en aza indirmek için, radyoterapinin zararlı etkilerinin anlaşılması gereklidir.

❷ Introducing good oral home care and more frequent oral prophylaxis visits to the dentists before radiotherapy will allow for continuing care during and after therapy. ❷ Radyoterapiden önce iyi ağız hijyeni uygulamalarının başlatılması ve diş hekimine daha sık profilaktik ziyaretlerin yapılması, tedavi sırasında ve sonrasında devam eden bakımın sağlanmasına olanak tanır.

❸ The cancer patient who is to receive or has received curative doses of radiation to the head and neck cancer presents a challenge for the dentist. ❸ Baş ve boyun kanseri için küratif dozlarda radyasyon alacak veya alan kanser hastası, diş hekimi için zorlu bir durum oluşturur.

❹ The importance of patient compliance should be emphasized. ❹ Hasta uyumunun önemi vurgulanmalıdır.

❶ Early in the postradiation period, scarring fibrosis and edema begin to appear lymphatic channels are thought to be relatively radio‑resistant. ❶ Radyoterapi sonrası erken dönemde, yara izi oluşturan fibroz ve ödem görünmeye başlar; lenfatik kanalların nispeten radyasyona dayanıklı olduğu düşünülmektedir.

❷ Radiation‑induced fibrosis impairs the lymphatic and venous channels. ❷ Radyasyon kaynaklı fibroz, lenfatik ve venöz kanalları olumsuz etkiler.

❸ Edema is most prominent in the submental region following irradiation for anterior tongue and floor of the mouth and occasionally severe enough compromise tongue mobility and salivary control further impending denture wearing and speech articulation. ❸ Ödem, özellikle ön dil ve ağız tabanı için uygulanan radyasyon sonrası submental bölgede belirgindir ve bazen dil hareketliliğini ve tükürük kontrolünü o kadar etkiler ki, protez takmayı ve konuşmayı zorlaştırır.

❹ The severely of edema varies by time of the day (worse on waking and early morning and day to day). ❹ Ödemin şiddeti günün saatine göre değişir (uyanırken ve sabah erken saatlerde daha kötü olup, gün içinde değişkenlik gösterir).

❶ Patients treated with radiotherapy suffer substantial changes to the oral mucosa and often require new complete or partial dentures. ❶ Radyoterapi gören hastalar ağız mukozasında önemli değişiklikler yaşar ve sıklıkla yeni tam veya parsiyel protezlere ihtiyaç duyarlar.

❷ Ideally, the oral soft tissue must be adequately healed before necessary prosthodontic procedures can be initiated. ❷ İdeal olarak, gerekli protez uygulamalarına başlanmadan önce ağız yumuşak dokusunun yeterince iyileşmiş olması gerekir.

❸ There are suggestions that a latent period of at least 6 months to 1 year should be provided. ❸ En az 6 ay ile 1 yıl arasında bir latent dönem bırakılması önerilmektedir.

❶ A conservative approach is advised in regard to extraction of teeth after radiation. ❶ Radyasyon sonrası diş çekiminde konservatif bir yaklaşım önerilir.

❷ Extraction should only be considered after careful evaluation. ❷ Diş çekimi ancak dikkatli bir değerlendirmeden sonra düşünülmelidir.

❸ Extremely mobile periodontally compromised teeth can be safely removed with minimal risk of developing ORN. ❸ Aşırı hareketli ve periodontal olarak zarar görmüş dişler, ORN gelişme riski minimum olacak şekilde güvenle çekilebilir.

❶ Osteoradionecrosis may be prevented by extracting these teeth at least 2 weeks before radiotherapy, (periodontally involved teeth, unerupted teeth). ❶ Osteoradionekroz, radyoterapiden en az 2 hafta önce bu dişlerin çekilmesiyle (periodontal olarak etkilenmiş dişler, sürmemiş dişler) önlenebilir.

❷ Prevention of dental caries and periodontal disease and their sequelae can prevent ORN in most cases. ❷ Diş çürüğü ve periodontal hastalıkların ve bunların sonuçlarının önlenmesi, çoğu vakada ORN’yi engelleyebilir.

❸ If teeth are extracted after radiotherapy care should be given to use atraumatic technique, smooth sharp edges of bone, and avoid reflection of the periosteum if possible. ❸ Dişler radyoterapiden sonra çekilecekse, atraumatik teknik kullanmaya, kemik keskin kenarlarını düzeltmeye ve mümkünse periostun kaldırılmasından kaçınmaya özen gösterilmelidir.

❹ Initial treatment should always be conservative. The lesion should be carefully cleaned, and any small sequestered bony fragments are carefully removed. ❹ İlk tedavi her zaman konservatif olmalıdır. Lezyon dikkatlice temizlenmeli ve küçük ayrılmış kemik parçaları titizlikle çıkarılmalıdır.

❺ Oral hygiene procedures are reviewed, and the patient is asked to rinse frequently with dilute hydrogen peroxide or a salt and soda solution in an effort to keep the area moist and clean. ❺ Ağız hijyeni prosedürleri gözden geçirilir ve hasta bölgeyi nemli ve temiz tutmak için seyreltilmiş hidrojen peroksit veya tuz ve karbonatlı suyla sık sık gargara yapması istenir.

❻ Dentures are relieved over the affected area, and soft plastic mouth guards have also been used as protective devices. ❻ Diş protezleri etkilenmiş bölge üzerinde rahatlatılır ve yumuşak plastik ağız koruyucular koruyucu cihazlar olarak kullanılmıştır.

❼ Topical packing of the area with zinc oxide and various antibiotics has been recommended. ❼ Bölgenin çinko oksit ve çeşitli antibiyotiklerle lokal paketlenmesi önerilmiştir.

❽ Partial mandibulectomy may be necessary in severe cases of ORN, mandible can be reconstructed for esthetics and function. ❽ Şiddetli ORN vakalarında kısmi mandibulektomi gerekebilir, mandibula estetik ve fonksiyon için yeniden yapılandırılabilir.

❶ Osteoradionecrosis is a condition of a nonvital bone in the site of radiation injury. ❶ Osteoradiyonekroz, radyasyon hasarı olan bölgede canlılığını yitirmiş kemik durumudur.

❷ ORN can be spontaneous but it most related to hypovascular, hypocellular, and hypoxic conditions that exist in bone. ❷ ORN kendiliğinden ortaya çıkabilir ancak daha çok kemikte bulunan az damar, az hücre ve oksijen yetersizliği koşullarıyla ilişkilidir.

❸ Induced deficient cellular turnover and collagen synthesis in a hypoxic, hypovascular, and hypocellular environment in which tissue breakdown exceeds the repair capabilities of the wounded tissue. ❸ Oksijen yetersizliği, az damar ve az hücre içeren ortamda hücre yenilenmesi ve kolajen sentezindeki yetersizlik, doku yıkımının yaralı dokunun onarım kapasitesini aşmasıyla oluşur.

❹ Clinically, ORN may initially present as bone lysis under gingiva and mucosa. ❹ Klinik olarak ORN, başlangıçta diş eti ve mukoza altında kemik çözünmesi şeklinde görülebilir.

❺ This process is self‑limiting because the damaged bone sequestrates then is shed with subsequent healing. ❺ Bu süreç kendi kendini sınırlar çünkü hasarlı kemik ayrılır ve ardından iyileşme gerçekleşir.

❻ If the soft tissue breakdown, the bone becomes exposed to saliva and secondary contamination occurs. ❻ Yumuşak dokunun yıkılması halinde, kemik tükürüğe maruz kalır ve ikincil kontaminasyon gelişir.

❼ Sepsis may also be introduced by dental extraction or surgery producing a more aggressive form. ❼ Diş çekimi veya cerrahi işlemler sepsise neden olarak daha agresif bir form oluşturabilir.

❽ This progressive form may produce severe pain or fracture and require extensive resection. ❽ Bu ilerleyici form şiddetli ağrıya veya kırığa yol açabilir ve geniş rezeksiyon gerektirebilir.

❾ The reported incidence of ORN ranges from 0.92% of all head and neck cancer patients receiving radiotherapy. ❾ ORN bildirilen insidansı, radyoterapi alan tüm baş ve boyun kanseri hastalarının %0,92’si arasında değişmektedir.

❶ Patients treated for head and neck cancer have a high risk of malnutrition. ❶ Baş ve boyun kanseri tedavisi gören hastalarda malnütrisyon riski yüksektir.

❷ Patients may lose one desire to eat because of soreness of the mouth, trouble swallowing or dry mouth. ❷ Hastalar, ağızda ağrı, yutma güçlüğü veya kuru ağız nedeniyle yemek yeme isteğini kaybedebilirler.

❸ When eating causes discomfort or pain, the patients quality of life and nutritional of wellbeing suffer. ❸ Yemek yemek rahatsızlık veya ağrıya neden olduğunda, hastaların yaşam kalitesi ve beslenme durumu olumsuz etkilenir.

❹ Nutritional support may include liquid diet and tube feeding ❹ Beslenme desteği sıvı diyet ve beslenme tüpü ile olabilir.

❺ High calorie, high protein liquid to meet their needs ❺ İhtiyaçlarını karşılamak için yüksek kalorili, yüksek proteinli sıvılar.

❻ Intravenous infusion of nutritional supplements. ❻ Besin takviyelerinin damar yoluyla verilmesi.

❼ Swallowing problems are managed by a team of experts ❼ Yutma problemleri bir uzman ekibi tarafından yönetilir.

❽ Speech therapist ❽ Konuşma terapisti

❾ Dietician ❾ Diyetisyen

❿ Dental specialist ❿ Diş hekimi uzmanı

⓫ Psychologist ⓫ Psikolog

❶ Limited mouth opening can interfere with proper oral hygiene and dental treatment. ❶ Sınırlı ağız açıklığı, uygun ağız hijyeni ve diş tedavisini engelleyebilir.

❷ Tongue blades can be used to gradually increase the mandibular opening. ❷ Alt çenenin açılmasını kademeli olarak artırmak için dil spatulaları kullanılabilir.

❸ Dynamic bite opening appliances have also been used. ❸ Dinamik ısırık açma aparatı da kullanılmaktadır.

❹ Primary treatment is essentially to exercise the involved muscles. ❹ Temel tedavi, ilgili kasların egzersiz yapılmasıdır.

❺ For patients who experience reduced mouth opening the intensity and frequency of the exercises should be increased. ❺ Ağız açıklığı azalan hastalarda egzersizlerin yoğunluğu ve sıklığı artırılmalıdır.

❻ Trismus and fibrosis will continue following RT, which will increase in severity with time. ❻ Trismus ve fibrozis radyoterapiden sonra devam edecek ve zamanla şiddeti artacaktır.

❼ This condition will only improve with constant exercise regimen. ❼ Bu durum ancak sürekli bir egzersiz programı ile iyileşir.

❽ Exercise should be performed deliberately at regular intervals followed by a period of rest. ❽ Egzersizler düzenli aralıklarla bilinçli şekilde yapılmalı ve ardından dinlenme dönemi gelmelidir.

❾ More frequently and diligently the exercise regimen, the more beneficial the result. ❾ Egzersiz programı ne kadar sık ve titizlikle uygulanırsa sonuç o kadar faydalı olur.

❿ Chronic trismus gradually converts into fibrosis of the muscles and at this late stage stretching of muscle is not favored as a solution. ❿ Kronik trismus zamanla kasların fibrozisine dönüşür ve bu ileri aşamada kas germe çözüm olarak tercih edilmez.

⓫ Exercise must begin early in treatment regimen. ⓫ Egzersiz, tedavi programının erken döneminde başlamalıdır.

❶ Trismus may begin shortly after radiation begins. ❶ Trismus, radyoterapi başladıktan kısa bir süre sonra başlayabilir.

❷ Patients suffering from tumors of the palate, nasopharynx, and maxillary sinus are most likely to develop the trismus. ❷ Damak, nazofarenks ve maksiller sinüs tümörleri olan hastalar en çok trismus geliştirme riski taşırlar.

❸ If unmanaged, trismus makes eating and swallowing difficult and various dental clinical procedures almost impossible. ❸ Tedavi edilmezse, trismus yeme ve yutmayı zorlaştırır ve çeşitli diş klinik işlemlerini neredeyse imkânsız hale getirir.

❹ Trismus can be significant side effect of radiotherapy especially if the lateral pterygoid muscles are in the field. ❹ Trismus, özellikle lateral pterygoid kaslar radyoterapi alanı içindeyse, radyoterapinin önemli bir yan etkisi olabilir.

❺ In patients whom the pterygoid muscles were irradiated and not the temporomandibular joint 31% experienced trismus. ❺ Pterygoid kasları ışınlanan ancak temporomandibular eklemi ışınlanmayan hastalarda %31 oranında trismus görülmüştür.

❻ In addition, radiation to the temporomandibular joint also was associated with a decrease in maximum vertical opening of the mouth. ❻ Ayrıca, temporomandibular ekleme uygulanan radyasyon da ağızın maksimum dikey açılmasında azalmayla ilişkilidir.

① Strict daily oral hygiene that includes fluoride and meticulous plaque removal has been shown to prevent the development of caries. Florür içeren ve plak temizliğinin titizlikle yapıldığı sıkı günlük ağız hijyeninin, çürük gelişimini önlediği gösterilmiştir.

② Chlorhexidine gel has also been shown to clinically reduce caries risk. Klorheksidin jelinin de klinik olarak çürük riskini azalttığı kanıtlanmıştır.

③ The daily use of 4% stannous fluoride also can be effective. Günde %4 stannous (kalaylı) florür kullanımı da etkili olabilir.

④ Alcohol‑free formulation should be selected to reduce discomfort in patients with dry mouth. Kuru ağız sorunu olan hastalarda rahatsızlığı azaltmak için alkolsüz formülasyonlar tercih edilmelidir.

⑤ (Topical fluorides or chlorhexidine rinses may lead to reduced level of S. mutans but not of Lactobacilli. Due to the possibility of adverse drug interactions, fluoride and chlorhexidine dosing should be separated by several hours). (Topikal florürler veya klorheksidin gargara S. mutans seviyesini düşürebilir ancak Lactobacilli seviyesini düşürmez. Olumsuz ilaç etkileşimleri olabileceği için florür ve klorheksidin uygulamaları arasında birkaç saat ara verilmelidir.)

① Dental caries risk increases secondary to a number of factors including a cariogenic flora, reduced concentration of salivary, antimicrobial proteins and loss of mineralizing components. Diş çürüğü riski, kariyojenik florası, tükürükteki antimikrobiyal proteinlerin azalması ve mineralize edici bileşenlerin kaybı gibi bir dizi faktöre bağlı olarak artar.

② One of the most effective methods of treating this condition is through the daily use of topical application of fluoride. Bu durumun tedavisinde en etkili yöntemlerden biri, günlük topikal florür uygulamasının yapılmasıdır.

③ Both stannous and sodium fluoride have been used in a variety of forms with significant success. Stannous (kalaylı) ve sodyum florür, çeşitli formlarda ve önemli başarıyla kullanılmıştır.

④ After standard radiotherapy, there is a profound shift in the oral microflora to predominance of acidogenic microbes, primarily Streptococcus mutans and Lactobacilli coincident with a decrease in salivary flora and an increase in caries risk. Standart radyoterapiden sonra, oral mikrofloarada belirgin bir değişiklik olur; asit üreten mikroorganizmalar, özellikle Streptococcus mutans ve Lactobacilli baskın hale gelir; tükürük florası azalırken çürük riski artar.

⑤ Dental caries in irradiated patients may develop rapidly as early as 3 months after radiotherapy. Işın tedavisi gören hastalarda diş çürükleri, radyoterapiden sadece 3 ay sonra hızla gelişebilir.

⑥ Radiation caries are seen at the cusp tip and incisor teeth’s edge side. Radyasyon kaynaklı çürükler genellikle dişlerin tüberkül uçlarında ve kesici dişlerin kenarlarında görülür.

❶ As a result, there may be changes in eating patterns with a decrease in nutritional intake and weight loss. ❶ Sonuç olarak, beslenme alımında azalma ve kilo kaybıyla birlikte yeme alışkanlıklarında değişiklikler olabilir.

❷ Dry mucosa may also be more prone to bleeding, resulting in bleeding gums. ❷ Kuru mukoza ayrıca daha fazla kanamaya yatkın olabilir ve bu da diş eti kanamalarına yol açabilir.

❸ An alcohol‑free mouth rinse is recommended because the alcohol can be irritating and dehydrating to the oral mucosa. ❸ Ağız mukozasına tahriş edici ve kurutucu etkisi olabileceğinden, alkolsüz ağız gargarası önerilir.

❹ Sialogogic, cholinergic agents are used to stimulate saliva production from whatever salivary gland tissue remains. ❹ Kalan tükürük bezi dokusundan tükürük üretimini uyarmak için sialogogik, kolinerjik ajanlar kullanılır.

❺ Pilocarpine, a muscarinic‑cholinergic agonist, is a naturally occurring plant alkaloid that stimulates salivation. ❺ Pilokarpin, muskarinik-kolinerjik agonist olan, tükürük salgısını uyaran doğal olarak oluşan bir bitki alkaloididir.

❶ Ionizing radiation causes normal salivary gland tissue damage, resulting in rapid loss of salivary fluid function. ❶ İyonize radyasyon, normal tükürük bezi dokusuna zarar verir ve bunun sonucunda tükürük sıvısı fonksiyonunun hızlı kaybı meydana gelir.

❷ The salivary glands are especially sensitive to radiation and show acute and chronic responses to radiotherapy. ❷ Tükürük bezleri özellikle radyasyona duyarlıdır ve radyoterapiye akut ve kronik tepkiler gösterir.

❸ Of all of the salivary glands, the parotid gland is mainly affected because the serous cells are most sensitive. ❸ Tüm tükürük bezleri arasında, seröz hücrelerin en hassas olması nedeniyle özellikle parotis bezi etkilenir.

❹ With a loss of saliva secretion, oral dryness, or xerostomia, is the chief symptom. ❹ Tükürük salgısının azalmasıyla birlikte, ağız kuruluğu veya kserostomi başlıca semptomdur.

❺ The patient can become uncomfortable because there is no salivary lubrication, and the mucosal tissues become sticky. ❺ Tükürük yağılaması olmadığı için hasta rahatsızlık hissedebilir ve mukozal dokular yapışkan hale gelir.

❻ Individuals often complain of difficulty in swallowing (dysphagia), food sticking to the teeth, and a burning sensation when eating spicy food and fruit. ❻ Bireyler sık sık yutma güçlüğü (disfaji), yiyeceklerin dişlere yapışması ve baharatlı yiyecekler ile meyve yerken yanma hissi şikayetinde bulunurlar.

❶ Glands that were only partially irradiated had hyper‑flow rates that than the fully irradiated glands. ❶ Yalnızca kısmen radyasyona maruz kalan bezlerin, tamamen radyasyona maruz kalan bezlere kıyasla daha yüksek akış hızları vardı.

❷ In the same study, it was found that the probability of the presence of residual function was higher in glands which were not totally irradiated. ❷ Aynı çalışmada, tamamen radyasyona maruz kalmayan bezlerde kalan fonksiyonun olma ihtimalinin daha yüksek olduğu bulundu.

❸ Therefore, if irradiation of salivary tissue can be spared by patient positioning or shielding, resultant salivary gland dysfunction can be reduced. ❸ Bu nedenle, hastanın pozisyonlandırılması veya koruyucu önlemlerle tükürük bezlerinin radyasyondan korunması sağlanabilirse, ortaya çıkan tükürük bezi disfonksiyonu azaltılabilir.

❶ Significant increase in the concentration of salivary sodium chloride calcium magnesium and protein accompanied the decrease in salivary output, and a reduction of bicarbonate content is also seen. ❶ Tükürük akışındaki azalmaya eşlik eden tükürükte sodyum, klorür, kalsiyum, magnezyum ve protein konsantrasyonlarında belirgin bir artış görülür; ayrıca bikarbonat içeriğinde azalma da vardır.

❷ These changes make xerostomic saliva a much more saline rich and poorly buffered secretion than normal saliva. ❷ Bu değişiklikler, kuru ağız (kserostomi) tükürüğünü normal tükürüğe göre çok daha tuzlu ve zayıf tamponlanmış bir salgı haline getirir.

❶ Radiation‑induced dry mouth is a common and significant consequences of head and neck radiotherapy, oral dryness reflects the progressive radiation‑induced salivary gland acinar cell inflammation, fibrosis, and degeneration. ❶ Radyasyon kaynaklı kuru ağız, baş ve boyun radyoterapisinin yaygın ve önemli bir sonucudur; ağız kuruluğu, radyasyona bağlı tükürük bezi asinar hücrelerinde ilerleyici iltihaplanma, fibrozis ve dejenerasyonu yansıtır.

❷ The salivary glands are very sensitive to radiation. There is a sharp decrease in the salivary flow rate during the 1st week of RT with conventional fractionation (2 Gy/day). ❷ Tükürük bezleri radyasyona karşı çok hassastır. Konvansiyonel fraksiyonlamada (günde 2 Gy) radyoterapinin ilk haftasında tükürük akış hızında keskin bir azalma olur.

❸ The decrease in flow rate is continuous throughout the treatment period especially when both parotids are irradiated. This correlates to the dose and duration of RT. ❸ Akış hızındaki azalma, özellikle her iki parotis bezi de ışınlandığında, tedavi süresi boyunca devam eder. Bu durum radyasyon dozu ve süresiyle ilişkilidir.

❹ There is immediate serous cell death accomplished by inflammatory cell infiltration and then continuous reduction of salivary flow rates. ❹ İnflamatuar hücre infiltrasyonuyla birlikte hemen seröz hücre ölümü meydana gelir ve ardından tükürük akış hızlarında sürekli azalma olur.

❺ Patients often complain of thick, ropy, saliva, and a sensation that there is too much saliva because it is difficult to swallow. ❺ Hastalar genellikle yoğun, yapışkan tükürükten ve yutkunmanın zor olması nedeniyle aşırı tükürük varmış hissinden şikayet ederler.

❶ The long‑term effects are due to changes in the vascularity and cellularity of soft tissue and bone, damage to salivary glands and increased collagen synthesis, leading to hypovascularity, hypocellularity, and hypoxia of the tissues: ❶ Uzun vadeli etkiler, yumuşak doku ve kemikteki damar yapısı ve hücresel yapının değişmesi, tükürük bezlerine zarar verilmesi ve artan kollajen sentezi nedeniyle oluşur; bu da dokularda azalmış damar yoğunluğu (hipovaskülarite), hücre sayısında azalma (hiposelülarite) ve oksijen yetersizliği (hipoksi) ile sonuçlanır:

❷ Common chronic complications are xerostomia, dental alteration, rampant caries, demineralization, alteration or loss of taste (dysgeusia), secondary opportunistic infection (e.g., candidiasis). Oral ulceration (soft tissue necrosis). Osteo radionecrosis, pain, temporomandibular joint disease, trismus, nutritional deficiencies, psychological impact. ❷ Yaygın kronik komplikasyonlar arasında kuru ağız (kserostomi), diş değişiklikleri, yaygın çürükler, mineral kaybı (demineralizasyon), tat değişikliği veya kaybı (disgeüzi), ikincil fırsatçı enfeksiyonlar (örneğin kandidiyazis), ağız ülserleri (yumuşak doku nekrozu), osteoradyonekroz, ağrı, temporomandibular eklem hastalığı, trismus, beslenme yetersizlikleri ve psikolojik etkiler yer alır.

❸ To a significant degree, the oral problem associated with RT can be prevented or minimized through optimal management ❸ Radyoterapiye bağlı ağız problemleri, uygun yönetimle önemli ölçüde önlenebilir veya azaltılabilir.

❶ Measures taken to reduce the severity of xerostomia are‑ ❶ Kserostominin şiddetini azaltmak için alınan önlemler şunlardır:

❷ Radiation stents can be fabricated to shield the ipsilateral side when unilateral radiation treatment is required ❷ Tek taraflı radyasyon tedavisi gerektiğinde, aynı taraftaki bölgeyi korumak için radyasyon stentleri hazırlanabilir.

❸ Radiation techniques should be improved (use intensity‑modulated irradiation technique) ❸ Radyasyon teknikleri geliştirilmelidir (yoğunluk ayarlı ışınlama tekniği kullanılmalıdır).

❹ Patient should be encouraged to maintain adequate fluid intake and remain hydrated to prevent bacterial infections of the oral cavity ❹ Hastalar, ağız boşluğundaki bakteriyel enfeksiyonları önlemek için yeterli sıvı alımı yapmaya ve hidrasyonu korumaya teşvik edilmelidir.

❺ Tongue should be cleaned 2 or 3 times daily with soda bicarbonate solution ❺ Dil günde 2-3 kez sodyum bikarbonat çözeltisi ile temizlenmelidir.

❻ Sticky foods such as chocolate and pastries should be avoided ❻ Çikolata ve hamur işleri gibi yapışkan yiyeceklerden kaçınılmalıdır.

❼ Caffeine containing beverages, alcohol or strong flavors should be avoided ❼ Kafein içeren içecekler, alkol veya güçlü aromalar tüketilmemelidir.

❽ Sugar‑free candies, gums, and mint should be avoided ❽ Şekersiz şekerlemeler, sakızlar ve nane kullanılmamalıdır.

❾ Secretagogues that is, pilocarpine, anethole trithione, and cevimeline act by stimulating the functioning of salivary gland tissue ❾ Sekretagoglar; pilokarpin, anetol trition ve sevimelin, tükürük bezi dokusunun fonksiyonunu uyararak etki gösterir.

❿ Sugarless antifungal agents such as nystatin powder and clotrimazole can be used to treat infections ❿ Enfeksiyonları tedavi etmek için nistatin tozu ve klotrimazol gibi şekersiz antifungal ajanlar kullanılabilir.

❶ Measures taken to reduce the severity of xerostomia are‑ ❶ Kserostominin şiddetini azaltmak için alınan önlemler şunlardır:

❷ Radiation stents can be fabricated to shield the ipsilateral side when unilateral radiation treatment is required ❷ Tek taraflı radyasyon tedavisi gerektiğinde, aynı taraftaki bölgeyi korumak için radyasyon stentleri hazırlanabilir.

❸ Radiation techniques should be improved (use intensity‑modulated irradiation technique) ❸ Radyasyon teknikleri geliştirilmelidir (yoğunluk ayarlı ışınlama tekniği kullanılmalıdır).

❹ Patient should be encouraged to maintain adequate fluid intake and remain hydrated to prevent bacterial infections of the oral cavity ❹ Hastalar, ağız boşluğundaki bakteriyel enfeksiyonları önlemek için yeterli sıvı alımı yapmaya ve hidrasyonu korumaya teşvik edilmelidir.

❺ Tongue should be cleaned 2 or 3 times daily with soda bicarbonate solution ❺ Dil günde 2-3 kez sodyum bikarbonat çözeltisi ile temizlenmelidir.

❻ Sticky foods such as chocolate and pastries should be avoided ❻ Çikolata ve hamur işleri gibi yapışkan yiyeceklerden kaçınılmalıdır.

❼ Caffeine containing beverages, alcohol or strong flavors should be avoided ❼ Kafein içeren içecekler, alkol veya güçlü aromalar tüketilmemelidir.

❽ Sugar‑free candies, gums, and mint should be avoided ❽ Şekersiz şekerlemeler, sakızlar ve nane kullanılmamalıdır.

❾ Secretagogues that is, pilocarpine, anethole trithione, and cevimeline act by stimulating the functioning of salivary gland tissue ❾ Sekretagoglar; pilokarpin, anetol trition ve sevimelin, tükürük bezi dokusunun fonksiyonunu uyararak etki gösterir.

❿ Sugarless antifungal agents such as nystatin powder and clotrimazole can be used to treat infections ❿ Enfeksiyonları tedavi etmek için nistatin tozu ve klotrimazol gibi şekersiz antifungal ajanlar kullanılabilir.

❶ Thick, stringy saliva ❶ Koyu ve yapışkan tükürük

❷ Increased thirst ❷ Artan susuzluk

❸ Changes in taste, swallowing or speech ❸ Tat, yutma veya konuşmada değişiklikler

❹ A sore or burning feeling ❹ Ağızda ağrı veya yanma hissi

❺ Cuts or cracks in the lips or at the corner of the mouth ❺ Dudaklarda veya ağız köşelerinde kesikler veya çatlaklar

❻ Changes in the surface of the tongue. ❻ Dil yüzeyinde değişiklikler

❼ Problem wearing denture should be avoided. ❼ Protez kullanırken sorun yaşanmamalıdır.

❽ Up to 64% of patients treated with conventional radiotherapy still experience a moderate to severe degree of a permanent xerostomia when assessed to up to 22 years after RT. ❽ Konvansiyonel radyoterapi ile tedavi edilen hastaların %64'üne kadar olan kısmı, radyoterapiden 22 yıl sonrasına kadar değerlendirildiğinde orta ila şiddetli derecede kalıcı kuru ağız (xerostomia) yaşamaya devam etmektedir.

❶ ♥ Cleaning, washing away food debris ❶ ♥ Temizlik, yiyecek artıklarını uzaklaştırma

❷ ♥ Makes food easier to swallow ❷ ♥ Yiyeceklerin daha kolay yutulmasını sağlar

❸ ♥ Antibacterial effect on bacteria entering the mouth ❸ ♥ Ağıza giren bakterilere karşı antibakteriyel etki

❹ ♥ Lubricating effect that protects mucous membranes ❹ ♥ Mukoza zarlarını koruyan yağlayıcı etki

❺ ♥ pH buffering effect that prevents caries ❺ ♥ Çürüğü önleyen pH tamponlama etkisi

❻ ♥ Effect of promoting remineralization of teeth ❻ ♥ Dişlerin remineralizasyonunu destekleme etkisi

❼ ♥ Effect of protecting the tongue as a lubricant and developing the sense of taste ❼ ♥ Dilin yağlayıcı olarak korunması ve tat duyusunun gelişmesini sağlama etkisi

❶ Saliva is made by salivary glands. ❶ Tükürük, tükürük bezleri tarafından üretilir.

❷ Saliva is needed for taste, swallowing and speech, it helps to prevent infection and tooth decay, by cleaning of teeth and gums and preventing too much acid is the mouth. ❷ Tükürük, tat alma, yutma ve konuşma için gereklidir; diş ve diş etlerini temizleyerek, ağızdaki fazla asidin oluşmasını önleyerek enfeksiyon ve diş çürüğünü engellemeye yardımcı olur.

❸ Function of saliva have been well‑documented below ❸ Tükürüğün fonksiyonları aşağıda iyi bir şekilde belgelenmiştir.

❶ An oral and pharyngeal mucosa are exposed to radiation taste receptors become damaged and taste discrimination becomes increasingly compromised ❶ Ağız ve farenks mukozası radyasyona maruz kaldığında, tat reseptörleri zarar görür ve tat ayırt etme yeteneği giderek azalır.

❷ Foods may seem to have no taste or may not taste the way they did before cancer treatment ❷ Yiyecekler tatsız gibi gelebilir veya kanser tedavisinden önceki tadını vermeyebilir.

❸ Radiation may cause a change in sweet, sour, bitter, and salty taste ❸ Radyasyon, birçok hastada tatlı, ekşi, acı ve tuzlu tatlarda değişikliğe neden olabilir.

❹ For many patients, the taste buds may recover 6–8 weeks or more after RT ends. ❹ Birçok hastada tat tomurcukları, radyoterapi bittikten sonra 6–8 hafta veya daha uzun sürede iyileşebilir.

❶ Loss of taste is the most common side effect during radiation to the tongue and palate during 1–2 weeks after radiotherapy which gradually returns back to normal after the course is completed. ❶ Tat kaybı, radyoterapi sonrası 1–2 hafta içinde dil ve damak bölgesine uygulanan radyasyon sırasında en sık görülen yan etkidir ve tedavi tamamlandıktan sonra yavaş yavaş normale döner.

❷ The most common contributing factors are damaged taste buds disrupted innervations and decreased salivary flow. ❷ En yaygın katkıda bulunan faktörler, tat tomurcuklarının zarar görmesi, sinir iletiminin bozulması ve tükürük akışının azalmasıdır.

❶ Viral infections are not common in patients under radiotherapy treatment, continuing regular oral care will help to prevent infections. ❶ Radyoterapi gören hastalarda viral enfeksiyonlar yaygın değildir, düzenli ağız bakımına devam edilmesi enfeksiyonların önlenmesine yardımcı olacaktır.

❶ Factors promoting clinical fungal infection in this population include the following: ❶ Bu grupta klinik mantar enfeksiyonunu artıran faktörler şunlardır:

❷ Hypo salivation resulting from radiation damage to the salivary gland ❷ Tükürük bezlerinin radyasyonla zarar görmesi sonucu oluşan hiposalivasyon (azalmış tükürük salgısı)

❸ Tissue damage caused by radiation‑induced oral mucosites ❸ Radyasyon kaynaklı oral mukozitlerin neden olduğu doku hasarı

❹ Resulting dietary impairment ❹ Buna bağlı gelişen beslenme bozukluğu

❺ Inability to maintain oral hygiene. ❺ Ağız hijyeninin sağlanamaması

❻ In this case, topical antifungal agents such as nystatin rinse/pastilles and clotrimazole troches can be effective patients who receive topical antifungal. ❻ Bu durumda, topikal antifungal ajanlar olan nistatin gargara/pastil ve klotrimazol troşlar etkili olabilir.

❼ Patients should be asked to avoid eating, drinking and rinsing for at least 30 min after use. ❼ Hastalara, bu ilaçların kullanımından sonra en az 30 dakika boyunca yeme, içme ve ağız çalkalamaktan kaçınmaları gerektiği söylenmelidir.

❽ For persistent lesions, systemic agents like fluconazole are very effective. ❽ Dirençli lezyonlar için flukonazol gibi sistemik ilaçlar oldukça etkilidir.

❾ Bacterial infection can be treated by ❾ Bakteriyel enfeksiyonlar şu yollarla tedavi edilebilir:

➓ Maintaining oral hygiene ➓ Ağız hijyeninin korunmasıyla

⓫ Oral antibiotics/systemic antibiotic ⓫ Oral antibiyotikler veya sistemik antibiyotiklerle

⓬ Maintain nutritional status of the patients ⓬ Hastaların beslenme durumunun korunmasıyla

❶ Damage to the lining of the mouth and weakened immune system makes it easy for the infection to occur. ❶ Ağız astarının (mukozasının) zarar görmesi ve bağışıklık sisteminin zayıflaması, enfeksiyonun oluşmasını kolaylaştırır.

❷ Oral mucositis breaks down the lining of the mouth which lets, bacteria, viruses, and fungal get into the blood. ❷ Oral mukozit, ağız astarını bozar ve bu durum bakteri, virüs ve mantarların kana karışmasına neden olabilir.

❸ Dry mouth which is common during radiotherapy to head and neck may also raise the risk of infection in the mouth. ❸ Baş ve boyun radyoterapisi sırasında yaygın olan ağız kuruluğu da ağızda enfeksiyon riskini artırabilir.

❹ Infection may be caused by bacteria, virus or fungal. ❹ Enfeksiyon; bakteri, virüs veya mantar kaynaklı olabilir.

❺ A systemic review indicated that the weighted mean prevalence of clinical oral candidiasis during head and neck RT is 37.4%. ❺ Sistematik bir derleme, baş ve boyun radyoterapisi sırasında klinik oral kandidiyazis görülme sıklığının ağırlıklı ortalama %37.4 olduğunu göstermiştir.

❶ Brush and rinse everyday use a soft bristle toothbrush as one made for cleaning of the denture. ❶ Her gün dişlerinizi fırçalayın ve ağız çalkalama yapın; protez temizliği için yapılmış yumuşak kıllı bir diş fırçası kullanın.

❷ Keep dentures moist when not being worn, place them in water or a denture soaking solution. ❷ Protezleri kullanılmadığında nemli tutun; suya veya protez bekletme solüsyonuna yerleştirin.

❶ Brush teeth and gum with a soft bristle brush 2–3 times a day for 2–3 min ❶ Dişleri ve diş etlerini yumuşak kıllı bir fırça ile günde 2–3 kez, 2–3 dakika boyunca fırçalayın.

❷ Rinse the toothbrush in hot water every 10–30 s to soften the bristle if needed ❷ Gerekirse, fırça kıllarını yumuşatmak için diş fırçasını her 10–30 saniyede bir sıcak suyla durulayın.

❸ Use antibacterial rinse ❸ Antibakteriyel gargara kullanın.

❹ Use a fluoride toothpaste with a mild taste, flavoring may irritate the mouth, (especially mint flavoring) ❹ Hafif tatlı, florürlü bir diş macunu kullanın; tatlandırıcılar ağızda tahrişe neden olabilir (özellikle nane aroması).

❺ Rinsing. Use every 2 h to decrease soreness in the mouth, dissolve ¼ teaspoon of salt and ¼ teaspoon of baking soda in 1 glass of water ❺ Ağızdaki ağrıyı azaltmak için her 2 saatte bir ağız çalkalama yapın; 1 bardak suda ¼ çay kaşığı tuz ve ¼ çay kaşığı karbonatı çözün.

❻ Use lip care products such as cream with lanolin to prevent drying and cracking ❻ Kuruma ve çatlamayı önlemek için lanolin içeren kremler gibi dudak bakım ürünleri kullanın.

❶ Radiation patients should be monitored weekly as needed to ensure they are not developing mouth sores ❶ Radyasyon tedavisi alan hastalar, ağız yarası gelişmediğinden emin olmak için gerektiğinde haftalık olarak izlenmelidir.

❷ Patients should be advised to eat a small amount of meals 4–6 portion daily rather than three big meals ❷ Hastalara, günde üç büyük öğün yerine 4–6 küçük porsiyon şeklinde beslenmeleri önerilmelidir.

❸ Intake of easy to swallow nutritious fluid and such as soups, milk shakes, and curd should be increased ❸ Çorba, milkshake ve yoğurt gibi yutulması kolay, besleyici sıvıların alımı artırılmalıdır.

❹ Psychological counseling if required ❹ Gerekirse psikolojik danışmanlık sağlanmalıdır.

❶ Common sites of oral cavity mucositis include the buccal, labial, and soft palate mucosa along with ventral surface of tongue, floor of the mouth. ❶ Oral kavite mukozitinin yaygın bölgeleri; bukkal (yanak), labial (dudak), yumuşak damak mukozası ile birlikte dilin alt yüzeyi ve ağız tabanıdır.

❷ If the pharynx is involved, the individual may have a sore throat and difficulties in swallowing and talking. ❷ Farenks etkilenmişse, kişide boğaz ağrısı ile birlikte yutma ve konuşmada güçlük görülebilir.

❸ Esophagitis is caused by damage to the mucosal lining and usually presents as dysphagia. ❸ Özofajit, mukoza tabakasının zarar görmesiyle oluşur ve genellikle disfaji (yutma güçlüğü) şeklinde kendini gösterir.

❹ Mucositis can cause severe pain and increase the risk of development of systemic infections from bacterial, fungal, or viral infections in the mouth. ❹ Mukozit şiddetli ağrıya neden olabilir ve ağızda bakteri, mantar veya virüs kaynaklı sistemik enfeksiyon gelişme riskini artırabilir.

❺ The hyperemic and edematous mucosa initially appears reddened. ❺ Hiperemik (aşırı kanlanmış) ve ödemli mukoza başlangıçta kızarık görünür.

❻ This erythema is due to a thinning of the epithelium and vascular dilation, inflammation and edema of the submucosa. ❻ Bu eritem (kızarıklık), epitelin incelmesi ve damar genişlemesi ile submukozanın iltihabı ve ödeminden kaynaklanır.

❼ With continued radiotherapy, the mucosa becomes denuded, ulcerated and covered with fibrinous exudates. ❼ Radyoterapi devam ettikçe mukoza soyulur, ülserleşir ve fibrinöz eksüdatlarla kaplanır.

❽ This is accompanied by pain, burning, and discomfort, which are greatly aggravated by contact with coarse or highly seasoned food. ❽ Bu duruma ağrı, yanma ve rahatsızlık eşlik eder; bunlar özellikle sert veya baharatlı yiyeceklerle temasla ciddi şekilde artar.

❾ Depending on the extent of the treatment field, involvement of the pharyngeal mucosa may produce difficulties in swallowing and speech. ❾ Tedavi alanının kapsamına bağlı olarak farengeal mukozanın tutulumu, yutma ve konuşma zorluklarına yol açabilir.

❿ This is often at its worst in 2–3 weeks of treatment, with symptoms usually diminishing thereafter completion of treatment. ❿ Bu durum genellikle tedavinin 2–3. haftasında en kötü halini alır ve belirtiler tedavi tamamlandıktan sonra genellikle azalır.

⓫ After 4 weeks of treatment, 90–95% of patients show complete resolution of mucositis and sore throat is absent or minimum. ⓫ Tedaviden 4 hafta sonra, hastaların %90–95'inde mukozit tamamen iyileşir ve boğaz ağrısı ya hiç kalmaz ya da minimum düzeye iner.

❶ As pain increases, NSAIDs are combined with other medications and patients can be made relatively comfortable. ❶ Ağrı arttıkça, NSAID’ler diğer ilaçlarla kombine edilir ve hastalar nispeten rahatlatılabilir.

❷ Prevention may be the most important factor for the development of oral mucositis; however, it is difficult to prevent as well as treat. ❷ Oral mukozitin gelişimini önlemek en önemli faktör olabilir; ancak hem önlemek hem de tedavi etmek zordur.

❸ Acute mucositis begins during the second or third week of RT and subsides within 8–10 weeks after treatment is completed. ❸ Akut mukozit, radyoterapinin ikinci veya üçüncü haftasında başlar ve tedavi tamamlandıktan sonra 8–10 hafta içinde hafifler.

❹ Good oral hygiene is perhaps the best way to reduce the complications. ❹ İyi ağız hijyeni, komplikasyonları azaltmanın en iyi yolu olabilir.

❺ Frequent daily cleaning of the teeth and oral rinse with a combination of salt and sodium bicarbonate in water or dilute solution of hydrogen peroxide and water have a soothing effect on the affected areas. ❺ Dişlerin sık sık günlük temizliği ve tuz ile sodyum bikarbonat karışımı su veya seyreltilmiş hidrojen peroksit çözeltisi ile ağız çalkalama, etkilenen bölgelerde yatıştırıcı etkiye sahiptir.

❻ Other therapies have included rinsing with Benadryl elixirs, sucrate fate solutions, and topical anesthetics. ❻ Diğer tedaviler arasında Benadryl likörleri, sukralfat solüsyonları ve topikal anestetiklerle ağız çalkalama yer alır.

❶ Mucositis severity increases and topical pain management strategies become less effective; it becomes necessary to depend on systemic analgesics to manage oral radiation mucositis pain. ❶ Mukozit şiddeti arttıkça, topikal ağrı yönetimi yöntemleri daha az etkili olur; bu nedenle ağız radyasyon mukoziti ağrısını yönetmek için sistemik analjeziklere başvurmak gerekir.

❷ Because there is generally no risk of bleeding for head and neck radiation patients, analgesic treatment begins with nonsteroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs). ❷ Baş ve boyun radyasyonu alan hastalarda genellikle kanama riski olmadığı için, ağrı tedavisi nonsteroid antiinflamatuar ilaçlarla (NSAID'ler) başlar.

❶ Mucositis is a common life-threatening acute adverse effect due to early changes in the oral mucosal tissue, which is extremely sensitive to radiation dose. ❶ Mukozit, ağız mukozasında radyasyon dozuna karşı son derece hassas olan erken değişikliklerden kaynaklanan, yaygın ve yaşamı tehdit eden akut bir yan etkidir.

❷ The development of mucositis depends on the dose of radiation, angulations to the beam, location of tumor, and the degree of oral hygiene. ❷ Mukozitin gelişimi, radyasyon dozu, ışın açısı, tümörün yeri ve ağız hijyeni derecesine bağlıdır.

❸ Mucositis can occur anywhere there is oral mucosa including the oral cavity, esophagus, larynx, and pharynx. ❸ Mukozit, ağız boşluğu, yemek borusu, gırtlak ve farenks dahil olmak üzere oral mukozanın bulunduğu her yerde ortaya çıkabilir.

❹ Clinically, the oral mucositis appears to be due to epithelial thinning and vasodilatation. ❹ Klinik olarak, ağız mukozitinin sebebi epitel incelmesi ve vazodilatasyon (damar genişlemesi) olarak görülür.

❺ This can lead to ulceration or mouth sores, sloughing of the epithelium, and crusting of lips. ❺ Bu durum ülserasyon veya ağız yaralarına, epitelin dökülmesine ve dudaklarda kabuklanmaya yol açabilir.

❻ Oral mucositis causes pain and increases the risk for the development of systemic infection from bacterial, fungal, or viral infection in the mouth. ❻ Ağız mukoziti ağrıya neden olur ve ağızda bakteri, mantar veya viral enfeksiyonlardan kaynaklanan sistemik enfeksiyon gelişme riskini artırır.

One of the earliest complications of RT is the development of mucositis. ❶ Radyoterapinin (RT) en erken komplikasyonlarından biri mukozitin gelişmesidir.

❷ The soft tissues in the treatment field after a week or two demonstrate a moderate amount of erythema. ❷ Tedavi alanındaki yumuşak dokular, bir veya iki hafta sonra orta derecede eritem (kızarıklık) gösterir.

❸ As the radiation continues, the mucosa may exhibit varying degree of desquamation and frank ulceration, resulting in pain and dysphagia which makes patients to eat a well-balanced diet leading to significant weight loss and malnutrition. ❸ Radyasyon devam ettikçe, mukozada değişen derecelerde soyulma ve belirgin ülserasyon görülebilir; bu durum ağrı ve yutma güçlüğüne yol açar, hastaların dengeli beslenmesini zorlaştırır ve bu da ciddi kilo kaybı ve malnütrisyona neden olur.

❶ Trismus and fibrosis ❶ Trismus ve fibrozis

❷ Malnutrition ❷ Malnütrisyon (yetersiz beslenme)

❸ Osteoradionecrosis ❸ Osteoradyonekroz

❹ Dental caries ❹ Diş çürükleri

❺ Xerostemia ❺ Kserostomi (ağız kuruluğu)

❻ These symptoms can subside 2–4 weeks after completion of radiotherapy. ❻ Bu belirtiler, radyoterapinin tamamlanmasından 2–4 hafta sonra hafifleyebilir.

❶ The oral complications of head and neck radiation can be divided into two groups on the basis of the usual time of their occurrence. ❶ Baş ve boyun radyasyonunun ağız komplikasyonları, genellikle ortaya çıkış zamanlarına göre iki gruba ayrılabilir.

❷ Acute complications ❷ Akut komplikasyonlar

❸ A therapeutic dose of radiation in head and neck cancer usually comprises a total of 64 Gy to 70 Gy in 32–35 fractions with the daily dose of 1.8–2.0 Gy/fraction. ❸ Baş ve boyun kanserinde terapötik radyasyon dozu genellikle toplam 64 Gy ile 70 Gy arasında, 32–35 fraksiyonda ve günlük 1.8–2.0 Gy/fraksiyon şeklindedir.

❹ Acute complication appears 1–2 weeks after radiation starts; it depends on dose and site of radiation also. ❹ Akut komplikasyonlar radyasyon başladıktan 1–2 hafta sonra ortaya çıkar; doz ve radyasyon bölgesine bağlıdır.

❺ Common acute complications include: ❺ Yaygın akut komplikasyonlar şunlardır:

Oropharyngeal mucositis Orofaringeal mukozit

Change in salivary composition Tükürük bileşiminde değişiklik

Alteration of taste (Dysgeusia) Tat değişikliği (Dizgezi)

Infection (bacterial, fungal and viral) Enfeksiyon (bakteriyel, fungal ve viral)

Periodontium pain Periodonsiyum ağrısı

❶ Perform a complete prophylaxis with a fluoride treatment and home care instruction for plaque control. ❶ Plak kontrolü için tam bir profilaksi yapılmalı, florür tedavisi uygulanmalı ve hastaya evde bakım talimatları verilmelidir.

❷ Before protocalling the patients, the practitioner should requisite the diagnosis, prognosis, treatment plan, and medical history from the oncologist. ❷ Hastayı protokollendirmeden önce, uygulayıcı onkologdan tanı, prognoz, tedavi planı ve tıbbi geçmiş bilgilerini talep etmelidir.

❶ Take necessary radiographs such as a panoramic and a full mouth. ❶ Panoramik ve tam ağız gibi gerekli radyografiler çekilmelidir.

❷ Perform a full mouth examination including periodontal charting. ❷ Periodontal ölçümleri de içeren tam ağız muayenesi yapılmalıdır.

❸ These steps will identify potential sources of infection and needed dental work, such as caries, broken restorations, sharp edges and overhangs, orthodontic bands removed, and partial and full dentures cleaned and adjusted. ❸ Bu adımlar, çürükler, kırık restorasyonlar, keskin kenarlar ve çıkıntılar, çıkarılması gereken ortodontik bantlar ile kısmi ve total protezlerin temizlenmesi ve ayarlanması gibi enfeksiyon kaynaklarını ve gerekli dental tedavileri belirleyecektir.

❹ Preradiation extractions should be done 10–21 days earlier to avoid the risk of osteoradionecrosis (ORN). ❹ Osteoradyonekroz (ORN) riskini önlemek için radyoterapi öncesi diş çekimleri 10–21 gün önce yapılmalıdır.

❺ All major surgeries should be performed 4–6 weeks in advance to start of radiotherapy. ❺ Tüm büyük cerrahi işlemler, radyoterapi başlamadan 4–6 hafta önce gerçekleştirilmelidir.

❶ The goal of this evaluation is to identify teeth at significant risk of infection, broken teeth that would optimally require aggressive or invasive dental treatment during and after the radiation that increases the risk of soft tissue necrosis and osteonecrosis. ❶ Bu değerlendirmenin amacı, enfeksiyon riski yüksek olan dişleri ve kırık dişleri tespit etmektir; çünkü bu dişler radyasyon sırasında veya sonrasında agresif ya da invaziv diş tedavileri gerektirebilir ve bu da yumuşak doku nekrozu ve osteonekroz riskini artırır.

❶ Elimination of oral disease and implementation of oral protocols designed to maintain maximum oral health must be components of patients’ assessment and care before RT begins. ❶ Ağız hastalıklarının ortadan kaldırılması ve maksimum ağız sağlığını sürdürmeye yönelik ağız protokollerinin uygulanması, radyoterapi (RT) başlamadan önce hasta değerlendirmesi ve bakımının bir parçası olmalıdır.

❷ Patients should receive a comprehensive oral evaluation several weeks before radiation begins. ❷ Hastalar, radyasyon başlamadan birkaç hafta önce kapsamlı bir ağız muayenesi almalıdır.

❸ This time provides an appropriate interval for tissue healing in the event that invasive oral procedures, including tooth extraction, dental scaling/polishing, and endodontic therapy are necessary. ❸ Bu süre, diş çekimi, diş taşı temizliği/parlatma ve endodontik tedavi gibi invaziv ağız işlemlerinin gerekli olması durumunda, doku iyileşmesi için uygun bir zaman aralığı sağlar.

❶ Oral complications of head and neck radiation are more predictable, and are often more severe and can lead to permanent tissue changes that put the patient at risk for serious chronic complications. ❶ Baş ve boyun radyasyonuna bağlı oral komplikasyonlar daha öngörülebilirdir, genellikle daha şiddetlidir ve hastayı ciddi kronik komplikasyon riskine sokabilecek kalıcı doku değişikliklerine yol açabilir.

❷ Patients should go for routine dental evaluation, preventive oral care, and close follow-up before, during, and after radiation therapy. ❷ Hastalar radyoterapi öncesinde, sırasında ve sonrasında düzenli diş muayenesi, koruyucu ağız bakımı ve yakın takip yaptırmalıdır.

① To get moist dentin after etching, do not dry the dentin with compressed air after rinsing away etchant. ① Asitleme sonrası dentini nemli tutmak için, asidi duruladıktan sonra dentini basınçlı hava ile kurutmayın.

② Remove excess water and then blot the remaining water present on the dentin surface using gauze or cotton to leave dentin optimally moist. ② Fazla suyu uzaklaştırın ve dentin yüzeyinde kalan suyu gazlı bez veya pamuk ile hafifçe kurulayarak dentini ideal düzeyde nemli bırakın.

① Presence of water droplets dilute resin primer (monomer) and prevent hybridization in the collagen network. ① Su damlacıklarının varlığı, reçine primerini (monomeri) seyreltir ve kollajen ağı içinde hibritleşmeyi engeller.

② This lowers the bond strength. ② Bu durum bağlanma dayanımını azaltır.

① Primers consisting organic solvents like ethanol and acetone are used. ① Etil alkol (etanol) ve aseton gibi organik çözücüler içeren primerler kullanılır.

② Acetone-based primers are dependent on a moist dentin surface for hybridization because the acetone displaces water present in the interfibrillar spaces of the collagen network and carry hydrophilic resin along with it for hybridization. ② Aseton bazlı primerler, asetonun kollajen ağının lifler arası boşluklarında bulunan suyu yerinden etmesi ve hidrofilik reçineyi bu suyla birlikte taşıyarak hibritleşmeyi sağlaması nedeniyle nemli dentin yüzeyine bağlıdır.

① Sensitivity to dry or moist dentin varies according to the type of solvent used for the primer resin. ① Primer reçinesi için kullanılan çözücünün türüne bağlı olarak kuru veya nemli dentine karşı duyarlılık değişir.

② Moist dentin is friendly with all primer types, it is advisable to have moist dentin for resin-dentin bonding. ② Nemli dentin, tüm primer türleriyle uyumludur; reçine-dentin bağlanması için nemli dentin olması önerilir.

① Water keeps collagen fibrils from collapsing, thus helping in better penetration and bonding between resin and dentin. ① Su, kolajen fibrillerinin çökmesini önler; böylece reçine ile dentin arasındaki penetrasyon ve bağlanmayı artırır.

② The acetone trails water and improves penetration of the monomers into the dentin for better micromechanical bonding. ② Aseton, suyu takip eder ve monomerlerin dentine daha iyi mikromekanik bağlanma için penetrasyonunu artırır.

① Collagen fibers can collapse when dry and if the organic matrix is denatured. ① Kolajen lifleri kuru olduğunda ve organik matriks denatüre olduğunda çöker.

② Because of this presence of moist/wet dentin is needed to achieve successful dentin bonding. ② Bu yüzden başarılı dentin bağlanması için nemli/ıslak dentin varlığı gereklidir.

① This obstructs the resin from reaching the dentin surface and forming a hybrid layer. ① Bu, reçinenin dentin yüzeyine ulaşmasını ve hibrit tabaka oluşturmasını engeller.

② Thus, the desired effect of acid etching, which is increased permeability, is lost. ② Böylece, asit aşındırmanın istenen etkisi olan artan geçirgenlik kaybolur.

① By etching dentin, the smear layer and minerals are removed and collagen fibers are exposed. ① Dentin aşındırıldığında, smear tabakası ve mineraller uzaklaştırılır ve kollajen lifleri açığa çıkar.

② Areas from where minerals are removed are filled with water. ② Minerallerin uzaklaştırıldığı alanlar su ile dolar.

③ This water acts as a plasticizer for collagen, keeping it in an expanded soft state. ③ Bu su, kollajen için plastikleştirici görevi görür ve kollajenin genişlemiş yumuşak bir durumda kalmasını sağlar.

④ Thus, spaces for resin infiltration are also preserved. ④ Böylece reçinenin infiltre olacağı boşluklar da korunmuş olur.

① Contains both hydrophilic and hydrophobic ends ① Hem hidrofilik hem de hidrofobik uçlara sahiptir.

② Bonds to tooth due to excellent infiltration and chelation with Ca²⁺ ions as coupling agents ② Kalsiyum iyonları (Ca²⁺) ile mükemmel infiltrasyon ve şelasyon sayesinde dişe bağlanır.

③ Available as powder (containing PMMA) and liquid (containing MMA, META, TBB) ③ Toz halinde (PMMA içeren) ve sıvı halinde (MMA, META, TBB içeren) bulunur.

④ Used as amalgam bonding agent and as a component in resin luting cement. ④ Amalgam bağlayıcı ajan olarak ve reçine siman içinde bir bileşen olarak kullanılır.

① Bis-GMA is much more hydrophobic and when polymerized, absorbs only about 3% water by weight into its structure. ① Bis-GMA çok daha hidrofobiktir ve polimerize olduğunda, yapısına ağırlıkça yalnızca yaklaşık %3 su emer.

② The mixture of the two is like an intermediate and serves as a useful adhesive for dental hard tissues. ② İkisinin karışımı ara bir yapı gibidir ve diş sert dokuları için faydalı bir adeziv olarak görev yapar.

① Has both hydrophilic and hydrophobic ends ① Hem hidrofilik hem de hidrofobik uçlara sahiptir.

② Helps in increasing the wettability of hydrophobic agents ② Hidrofobik ajanların ıslanabilirliğini artırmaya yardımcı olur.

③ Its low molecular weight infiltrates into the dentinal tubules ③ Düşük moleküler ağırlığı dentinal tübüllere nüfuz eder.

④ It retains water within adhesive formulations to decrease bonding ④ Bağlanmayı azaltmak için adeziv formülasyonlar içinde suyu tutar.

⑤ It can polymerize only by linear polymerization so show weak polymerization in high concentrations ⑤ Sadece lineer polimerizasyonla polimerize olabilir, bu yüzden yüksek konsantrasyonlarda zayıf polimerizasyon gösterir.

HEMA; can be fully mixed in water and acts as a polymerizable wetting agent perfect for dental adhesives. ◉ HEMA, suyla tamamen karışabilir ve diş adezivleri için mükemmel olan polimerleşebilir bir ıslatma ajanı olarak görev yapar.

Buradaki "systems" kelimesinden kasıt, adeziv sistemlerdir (bonding systems).

Yani, dişe restoratif materyalin (örneğin kompozit) yapışmasını sağlamak için kullanılan adeziv (bağlayıcı) sistemler. Bu sistemler, diş yüzeyine uygulanan primer, bonding ajanları ve reçine monomerleri gibi maddeleri içerir. Genellikle bu sistemler, hem hidrofobik hem de hidrofilik bileşenleri bir arada bulundurur:

Hidrofobik monomerler → Reçine ile uyumluluğu sağlar (örneğin BisGMA, UDMA)

Hidrofilik monomerler → Diş dokusunun (özellikle dentinin) daha iyi ıslanmasını ve bağlanmasını sağlar (örneğin HEMA)

Dolayısıyla bu cümledeki "systems", bu tür adeziv bağlama sistemlerini ifade etmektedir.

① Hydrophobic monomers interact with restorative materials and copolymerize, ① Hidrofobik monomerler restoratif materyallerle etkileşime girer ve kopolimerleşir.

② while hydrophilic monomers increase the wettability of dental hard tissues. ② Hidrofilik monomerler ise dişin sert dokularının ıslanabilirliğini artırır.

③ The biggest difference between hydrophilic and hydrophobic adhesives is the chemistry of their monomers and solvents. ③ Hidrofilik ve hidrofobik adezivler arasındaki en büyük fark, monomerlerinin ve çözücülerinin kimyasal yapısıdır.

① Primers are used to increase the diffusion of resin into moist and demineralized dentin and thus optimal micromechanical bonding. ① Primerlar, reçinenin nemli ve demineralize dentine difüzyonunu artırmak ve böylece optimal mikromekanik bağlanmayı sağlamak için kullanılır.

② For optimal penetration of primer into demineralized dentin, it should be applied in multiple coats. ② Primerın demineralize dentine en iyi şekilde nüfuz etmesi için çoklu katlar halinde uygulanmalıdır.

③ Also it is preferred to keep the dentin surface moist, otherwise collagen fibers get collapsed in dry condition resisting the entry for primer and adhesive resin. ③ Ayrıca dentin yüzeyinin nemli tutulması tercih edilir; aksi takdirde kuru durumda kollajen lifleri çöker ve primer ile yapışkan reçinenin girişine direnç gösterir.