Alles wat niet wordt gedisciplineerd en gestructureerd door natuurwetenschappelijke wetmatigheden hangt samen met de menselijke creativiteit en behoeften. Van de inrichting van steden tot de inrichting van de maatschappij hebben we te maken met het ontwerpactiviteiten.
De relatie tussen die inrichting en het gedrag van gebruikers waarvoor die inrichting is bedoeld is een vrij complexe. Of zoals Churchill het eens (1943) verwoordde:
“We shape our buildings, thereafter they shape us.”
Niet veel later (1967) werd een vergelijkbare uitspraak (ten onrechte) toegeschreven aan McLuhan:
"We shape our tools, and thereafter our tools shape us."
Degene die deze uitspraak deed, John Culkin, illusteerde dit aan de hand van de intrede van de auto
Once we have created a car, for example, our society evolves to make the car normal, and our behavior adapts to accommodate this new normal.
De wederkerige invloed (performativiteit) van al hetgeen de mens creëert (uiteenlopend van gebouwen en apparaten tot 'simme steden' en algoritmes) is een belangrijk om te begrijpen dat een ontwerp meer is dan kenmerk dat het gebruik bevorderd.
Ontwerpkenmerken hebben blijkbaar wederkerig effect op het menselijk gedrag. Ze zetten niet alleen aan tot gedrag dat is bedoeld en wordt getriggerd door de affordances van het ontwerp: unieke relatie tussen de kenmerken van een ‘ding’ in samenhang met een gebruiker die beïnvloedt hoe dat ding wordt gebruikt. Een relatie die verder gaat dan een eenzijdige perception-action coupling.
Met betrekking tot sociale media kunnen we bijvoorbeeld spreken van 'transactional media effects':
"... outcomes of media use also influence media use. Transactional media-effects models consider media use and media effects as parts of a reciprocal over-time influence process, in which the media effect is also the cause of its change (Früh & Schönbach, 1982)."
Het gegeven dat ontwerpers vaak alleen de positieve ervaring van gebruikers voor ogen hebben is volgens Danah Abdulla niet constructief.
"...optimism in design is not always constructive. In fact, it hinders the politicization of designers. If design is going to contribute to tools that can change the world positively, it must begin to embrace pessimism."